మరుపు
పోటి ప్రపంచంలో మనిషిలా గుర్తించుకోతగ్గ చదువు గాని అనుభవం గాని నాకు లేవనే చెప్పాలి. రాసుకోవడమనే అంశం నా నిజ జీవితంలో ఎప్పుడు మొదలయ్యిందో పెద్దగ తెలీదు కాని అందరు ఊన్న ఎవరు లేని నాలోని ఒంటరితనాన్ని దిగమింగుకోవడం కోసమే కెమరా, పుస్తకం, నడిచిన తరగని తారు రోడ్డు, కుడి ఎడమల వైపు కనపడే సందోహాలు మరియు కంటికి ఇంపుగా కనిపించే ప్రకృతి ఇవే ఒక విధంగా నాకు గొప్ప ఆసరా..
++
ఇతరులందరికీ ఏవగింపు కలిగించే పరిస్థితుల నడుమన జీవితం మొదలై గడుస్తున్నప్పటికి చిత్రంగా యధ్రుచికంగా నాకు మాత్రం ప్రతీది అందంగా అర్ధవంతంగా ఎందుకు కనిపించేదో ఇప్పటికి నాకు అర్ధం కాదు.
++
మర్చిపోవడం అనేది నాకు పట్టిన ఒక పెద్ద దెయ్యం భహుశ దాన్ని పోగొట్టుకోడానికి నాకు నేను ఎంత ప్రయత్నం చేసినా.., పనిగట్టుకొని మా అమ్మ ఇంటికి దగ్గరలో ములుగు రోడ్ చౌరస్తా దగ్గరలో శుక్రారం శుక్రారం దర్గాకు తీసుకెళ్ళి తాయత్తు కట్టించి నెమలి కన్నుల చీపిరితో వెన్నులో చరిపించి ఊదు పొగ వేసినా…, దయ్యం సంగతి పక్కన పెడితే సాహీబు తంతు జరుపుతున్న ఆ ఐదు నిమిషాలు మాత్రం అగరొత్తుల, ధూపం నుండి, దర్గా గర్బంలో నింపేసిన మల్లెలు గులాబీల నుండి వీస్తున్న కమ్మని గుబాళింపు మత్తులో ఆనందంగా మునిగి తేలుతుండేవాన్ని..
++
మతి మరుపు
ఇక మతి మరుపు నను నిండా ముంచక ముందే దాన్ని నేను ముంచెయ్యలనె ఆరాటం లోనే ఉన్నదీ లేంది జరిగింది జరగంది చూసింది ఊహించింది కలగన్నది అది ఇది అని కాకుండా ఏదిపడితే అది పేజీల కొద్ది రాసుకోవడం అలవాటయ్యింది. ఆ అలవాటు రాను రాను నా నుండి ఓ రెండు పుస్తకాలని పుట్టిస్తుందని వాటి పుట్టుక అందరిని మెప్పిస్తుందని నన్ను నలుగురి ముందు నిలుచోబెడుతుందని ఎన్నడు నే ఊహించలేదు.
ఇప్పుడు ఆలోచిస్తుంటే న్యూనతలను అధిగమించాలనే ధోరణిలో ఈ కాలం నన్నెంతో దూరం నెట్టుకొచ్చింది ప్రపంచంతో నాకేం సంబంధం లేదంటూ ప్రపంచపు ప్రాపంచికానికి భయంతో, బాధతో, న్యూనతతో పారిపోతూ పరిగెట్టే నా మనసుకు ఇదే ప్రపంచంలో నాకంటూ ఒక ప్రపంచం ఏర్పడటం అంత యాదృచ్చికమే అంత మాయే ఇదంతా కాలం మహిమే.
++
నా మట్టుకు మతి మరుపుని అధిగమించానని నాకనిపించట్లేదు అందుకేనేమో చదివిన ఏ పుస్తకమైనా చుసిన ఏ దృశ్యమైన యిట్టె మాయమవుతోంది. అదే పుస్తకం అదే దృశ్యం మళ్ళీ చదివిన మళ్ళీ చూసిన మొదటిసారి కలిగిన అనుభూతుల గిలిగింతలే మళ్ళీ మళ్ళీ కలగడం నా మట్టుకు నాకో వరమే.. అందుకే కాబోలు ఎన్ని చోట్లకైనా ఎన్ని సార్లు వెళ్లిన మనసుకు ఎప్పుడు కొత్తే. ప్రదేశాలు, పుస్తకాలే కాదు మనసులతో కూడా ఇలాంటి అనుభూతే కలిసిన ప్రతి సారి తెలియని కొత్త ఉత్తేజం కొంగొత్త అలజడి..
అందుకే నేనంటాను పనిగట్టుకొని గుర్తపెట్టుకొని బట్టిపట్టుకొని ఏవో సాధించడం కన్నా ఏది రాని నాలాంటి అజ్ఞానికి సైతం ఈ లోకం చోటిచ్చి మనసును ఆనందపరుస్తోంది. మనసును అనుక్షణం ఆనందంగ ఉంచుకోడానికి మించిన ఇంకో స్వర్గం ఉంటుందని నేనకొను కాబట్టి నా వరకు నా మతి మరుపు మంచిదే.
మరక మంచిదే టైపు..
చీకటి.
చీకటి. వైషమ్యాల ఆవరణల్ని అమాంతం కప్పేసి కావలి కాస్తున్నట్టు.
ఎవరో అమావాస్య పేరుతో తనని దొంగలించినట్టు కానరాని చంద్రబింబం కల్పించిన స్వాతంత్రంతో పుంజుకున్న దీని అస్తిత్వం మరింత బలంగా కానొస్తోంది.
సుమారు రెండున్నర కావస్తోంది. అప్పటికే ఒకదాని మీద ఒకటి థర్మల్ సాక్సులు, ఉల్లెన్ సాక్సులు, మరో జత సాక్సులు దాని మీద ట్రెక్కింగ్ షూ, అప్పటికి కాని పాదాల్లో వణుకు తగ్గి కదలిక రాలేదు. కాళ్ళదే ఈ పరిస్థితి ఉంటె మిగతా శరీరం ఇంకేన్నింటిని కప్పేసుకుందో..
కెమెరాని లిల్లీపుట్ ట్రైపాడ్ కి చక్కగా బిగించి బల్బ్ మోడ్ లో పెట్టి స్లో షట్టర్ క్లిక్ నొక్కి కదులుతున్న సెకండ్ల లెక్క చూపిస్తున్న కెమెరా మోనిటర్ ని చూస్తున్నాను.
నక్షత్రాల కదలికల్ని, పాలపుంతని స్పష్టంగా బంధించాలంటే షట్టర్ స్పీడ్ తో పాటు నిద్ర లేని రాత్రిని, చీకటిని, కొంకర్లు తిప్పే చలిని యాదృచ్చికంగా ప్రేమించే గుణం కావాలి.. అవును ప్రేమించే గుణం ప్రేమించడం ఎంతైనా మామూలు విషయం కాదు. సర్దుబాట్లతో కూడిన ఇషాల్ని, కష్టాల్ని, కోరికల్ని, ఆనందాల్ని, సమీకరించినా చక్కని కూడలి. ఆ కూడల్లో ఓపిక, సహనం, క్షమగుణం, నిజాయితి మరియు వీటన్నింటికి మించి నమ్మకం ఉండాలి.
నమ్మకం ముందు మన మీద మనకి, తర్వాత ఎదురుగా కనిపించే ప్రపంచం మీద, మనుషులమీద, పరిసరాలమీద, పరిస్థితులమీద, సందర్భాల మీద…
ఇక మోసమా.. ఏది మోసం? మోసాన్ని సైతం అధిగమించగలగడం తపస్సే.. కాని మోస తీవ్రత మనం ఏర్పరుచుకున్న వ్యామోహల మీద ఆధారపడి ఉంటుంది. అందుకే మితి మీరిన ఇష్టాలు, బాంధవ్యాలు, ఆధారపడటాలు ఇవన్నీ కూడాను స్థాయిని బట్టి మోస తీవ్రతను, దుఖ్ఖ సాంద్రతని పెంచుతాయి. వీటన్నిటిని ఎరుకతో బాలన్స్ చేసుకోవడాన్నే బహుశా ఆత్మపరిజ్ఞానం అంటారేమో.
“రఘు సాప్ ధూద్ లిజియే..” అంటూ స్టాంజిన్ వేడి వేడిగా పాల కప్పు చేతికందించాడు. ఈ చోటుకు రావడం మూడోవసారి. మొదటి రెండు సార్లకన్నా ఈ సారి రావడానికి తేడా ఒక్కటే అది ఒంటరిగా నేనొక్కడినే రావడం. ముందు రెండు సార్లు రావడంతో ఇక అపరిచితానికి, భయానికి న్యూనతకి తావులేకపోవడం నాకో మంచి విషయం. అందుకేనేమో నడిచిన దారుల్నే మళ్ళి మళ్ళీ దర్శించుకుంటాను.
“స్టాంజిన్” ఇక్కడ విరివిగా వినపడే పేరు నన్ను మోసుకొచ్చిన డ్రైవర్ మరియు నాకు ఆశ్రయం ఇచ్చిన ఇంటి యజమాని పేరు కూడా స్టాంజిన్. తనకి ఉదయం అడిగినప్పుడే టీ, కాఫీ తాగను అని చెప్పా దానితో నేను చెప్పక ముందే నన్ను అడక్కుండానే పాలు కలుపుకొని తీసుకొస్తున్నాడు.
నాలాగా ఒక చోట ఎక్కువ రోజులు గడపాలనుకునే వారంతా కూడాను లాడ్జిలకి, హోటల్స్ కాకుండా హోమ్ స్టే లను ఆశ్రయిస్తారు. హోమ్ స్టే అనగా స్థానికంగా స్థిరపడిన గ్రామీణుల ఇళ్లు, పూరి గుడిసెలు, పాకలు, డేరాలు వివిధమైన స్థావరాలు. ఒక్కో చోటు ఒక్కో రుసుము రెండు వందల నుండి ఐదు వందలు విడిదికి. భోజనానికి రోజు మొత్తం కలిపి రెండు వందలు. చవకగా దొరికడం ఒక కారణమైతే, స్థానిక ప్రజలకి, వారి మనసులకి, జీవితాలకి, ఆహారపు అలవాట్లకి, సంప్రదయాలకి, నమ్మకాలకి, చరిత్రకి, కథలకి, దగ్గరవ్వడం ఒక గొప్ప అనుభూతిగా భావిస్తాను.. అలా అనుభూతి చెందాలని వచ్చినట్టనిపించింది తను కూడా. నిన్న ఈ చోటుకు చేరుకొని కార్లోనుండి దిగుతున్నప్పుడు పెద్ద బండరాళ్ళ మీద కూచోని డైరీలో రాసుకుంటున్న సురభి పఠాన్ ని కలిసినపుడు తనకి తాను బ్లాగర్ని మరియు ట్రవెలర్ అని క్లుప్తంగా తన పరిచయం చేసుకున్నప్పుడు.
స్టాంజిన్ నా పక్కనే గొంగళి కప్పుకొని లడాకి బాషలో ఏదో రాగం ఆలపిస్తున్నాడు. అది లీలగా నిశ్శబ్దంగా పారుతున్న ప్యాంగాంగ్ నది తీరాన నీటి తాకిడికి గులకరాళ్లలో కలిగే సవ్వళ్ళకు రేగిన శృతులు జత కలిసాయి.
మెరక్ గ్రామం మొత్తం కలిపితే కూడా వంద ఇల్లులు ఉండవేమో.. మంచు బాగా కురిసినపుడు కొన్ని నెలల వరకు కూడా రాకపోకలు ఉండవు. పూర్తిగా మంచుతో కప్పబడి వంద కిలోమీటర్ల ఈ ఉప్పు నీటి నది కూడా గడ్డకడుతుంది. నలబై కిలోమీటర్లు భారతంలో మిగిలిన అరవై కిలోమీటర్లు చైనాలో. చైనా అంటే గుర్తొచ్చింది. నేనున్న చోటుకి రెండు కిలోమీటర్లో చైనా బార్డర్. నా మూర్కత్వం కాకపోతే ఈ లెక్కలు, మనుషులు ఏర్పరుచుకున్న హద్దులు ప్రకృతికి తెలియవుగా..
ప్రకృతితో మమేకమవుదామన్న నాలాంటి వారికెవ్వరికి కూడా పరిధులతో, పరిమిథులతో సంబంధం లేకుండా బతకడానికి ఇష్టపడుతుంటారని నా నమ్మకం. ఆ నమ్మకం నేను చేసే ప్రయాణాల్లో చాల మనుసుల నుండి గ్రహించగలిగాను.
ఇరవై ఐదు నిమిషాల తర్వాత షట్టర్ రిలీజ్ చేసాను కెమెరా చేతులోకి తీసుకొని జేబులో కెమెరా సంబంధించిన మక్మల్ గుడ్డతో మంచు తడిని తుడిచి ఆత్రుతగా ఫోటో ఎలా వచ్చిందని చూసాను.
స్టార్ ట్రేయిల్ నక్షత్రాల గమనాన్ని గీతల రూపంలో బంధించడం ఈ బల్బ్ మోడ్ ప్రత్యేకత ఫోటో మాత్రం నేను ఊహించుకున్న దానికి కొంచెం భిన్నంగా వచ్చింది. అసంతృప్తి గాని సంతృప్తి గాని ఏ అనుభూతి లేదు. చెప్పా కదా మితి మీరిన కోరిక, నమ్మకం ఎప్పుడు ఇబ్బంది కలిగించేవే.
నా దృష్టిలో ఇబ్బంది గురిచేసే అంశాలనుండి మనసుని స్థిమిత పరుచుకునే దిశగా నన్ను నేను మలుచుకుంటున్నా..
“చలేంగే సాప్ బహుత్ దెర్ హోగయా..”
నిజమే మూడు దాటింది. ఈ సమయంలో వాతరవరణం మైనస్ డిగ్రీలోకి చేరుకొని నది పై పొర గడ్డ కట్టే సమయం. ఒక్కోసారి ఆక్సిజన్ దొరక్కపోవడం కూడా జరుగుతుంది. ఆల్టిట్యూడ్ తారతమ్య వాతావరణానికి అలవాటుపడనంత వరకు ఆరోగ్యరిత్యా చాల జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి.
వెంటనే గదికి చేరుకున్నాను. అప్పటికే సురభి పడుకుంది. తన పక్కన మంచంలో ఫ్రాన్స్ నుండి వచ్చిన విరిటో. ఇక నా మంచం కిటికీ దగ్గర ఉంటుంది. ఒక విధంగా వెడల్పాటి గదిలో మూడు మంచాలు గది మధ్యలో వేడి కుంపటి. నిండా కప్పుకొని ఉన్న నేను మంచం మీద మరింత నిండుగా రెండేసి గొంగళ్ళు కప్పుకున్నాను లాంతరుల తలపించే చిన్న సోలార్ లైట్ని స్విచ్ ఆఫ్ చేస్తూ..
స్టాంజిన్ కుంపటిలో బొగ్గుల్ని ఎగతోపుతుండడంతో మంటని రాజుకొని బొగ్గులు తమ శక్తి మేరా చీకట్లో దాక్కున్న చలిని చీల్చి చెండాడేందుకు ఎర్రని వేడి యుద్ధం ప్రకటించింది. ఆ యుద్ధం దాడికి చలి ఎప్పుడు పారిపోయిందో.. నా స్పృహని ఎప్పుడు నిద్రలోకి ఓంపుకున్నానో గుర్తులేదు..
**
Raghu Mandaati
#TravelMusings
#Amigoroadtrip
స్వేచ్చ – సౌకర్యం
డబుల్ బెడ్ ఫ్లాట్ లో పని గట్టు కొని దగ్గరుండి ఇంటీరియర్ అంతా ఆమెకు నచ్చినట్టు చూసుకుంటోంది. ఇంట్లో ప్రతి చోటు ఆచి తూచి మరి కలర్ కాంబినేషన్, అటాచ్డ్ బాత్రూం టాయిలెట్ ఐటమ్స్ అన్ని లగ్జరీగా మరియు మోడరన్వి ఉండేలా డిజైనర్తో వెంటపడి శాంపిల్ పిక్చర్స్ గంటల తరబడి చూసి ఆర్డర్ చేసింది. తనకంటూ అన్ని సమకూర్చుకోవాలనే ధోరణి కాలమే పనిగట్టుకొని నేర్పింది.
ఏడెనిమిది తరగతి నుండే ఎంత నిద్రొచ్చిన ఆమెను అవ్వ పొద్దున్నే లేపేది. లేవడం ఎంత చిరాకు విషయమో అప్పట్లో అర్ధం కాకపోయినా పదో తరగతికి వచ్చే సరికి పూర్తిగా అర్ధమైంది. ఎంత నిద్ర ఉన్న నాలుగున్నరకే లేచి గోళంలోంచి నీళ్ళని సర్వ నిండా ముంచుకొని ఓణి నెత్తి మీదేసుకొని ఇంటి ముందున్న లచ్చమ్మొల్లా ఎకరం శెలకలో వేసిన పత్తి పంట అంచు గట్టు మీదనుండి నలబై అయిదు రూపాయల పారగన్ స్లిప్పర్లతో రాగడి మట్టిని వెనక్కి నెట్టుతు నెట్టుతు శెలకలు పొలాలు ధాటి గుబురుగా పెరిగిన తుమ్మ ముళ్ళ పొదల్లని చేరుకొని ఎవరైనా చూస్తున్నారా అనే గాబరాతో భయం భయంగా కృత్యం తీర్చుకోవడం తనకి తనతో పాటు పల్లె ఆడవాల్లందరికీ నిత్యకృత్యం.
అలవి
సాధారణంగానే ఏ అంచనాలు లేకుండా ఏ బంధం మొదలవ్వదేమో. కాలానికెప్పుడు నన్ను తర్కించే పనే.. ఎందుకో మరి ఎవ్వరికి అర్ధంకకపోవడం అనే ముద్ర మంచిదే అయ్యింది.. అందుకే ఇప్పటికి నేనందరికీ దూరం.మనుషుల మధ్య ఒంటరిగా నడుస్తూ గడపడం నాకో అలవాటైన వ్యసనం. ఏంటో నాకు సంబంధం లేని మనుషులని వారి సహజమైన భావాల్ని దగ్గరినుండి చూసే అవకాశం ఉంటుందనే రద్దీగా ఉన్న చోటులో గడుపుతుంటాను. ఇక అలా గడపొచ్చు అనే ఉద్దేశంతోనే సంతకు చేరుకున్నా. సంతలో చుట్టూ జనాలతో ఇరుపక్కల చిన్న చిన్న షాపులతో కిక్కిరిసిపోయింది. జనాల మధ్య ప్రతి పది పదిహేను సెకన్లకి తళుక్కుమని మాయమవుతోంది తను. ఇక తనని చూసాక మొట్టమొదట మనసులో కలిగిన బావం తనని తనివితీరా చూడాలని. ఏంటో కళ్ళతో పాటే అడుగులు అందరిని తోసుకుంటూ తనని చేరుకున్నాయి. నా అడుగుల్లో వేగం తగ్గింది. ఇక తనకి నేను ఏ మాత్రం దూరం లో లేను. రెండే రెండు అడుగుల దూరం నుండి తన వెంట నడుస్తున్నాను. సాధారణంగ ఏ అమ్మాయిని కూడా ఇంత తపనతో వెంట పడింది లేదు.
గజల్
‘అప్పటికే ముగ్గురొచ్చారు. దాని ఒళ్ళంతా నీరసంగా ఉంది బాబు. అది చిన్న పొల్ల ఏదో పొట్ట కూటికే మా తిప్పలు గాని, దాని ఒళ్లమ్మి మిద్దెలు కట్టాలని నాకు లేదు నాయన. ఈ పొద్దుకు దాన్ని వొదిలెయ్..’
‘లేదండి నేను తనని ఇబ్బంది పెట్టను. కాసేపు తనతో మాట్లాడి వెళ్తాను.’
‘సరే అది పడుకుంది. అదో ఆ గదిలో..’
మక్కా పావురాలు ఇక్కడదాక వస్తాయి కాబోలు. గోడలు మొత్తం రెట్టలమయం. పాతికపైనే గురుకు గురుకుం అంటూ గూన పెంకుల చివర కొనలను, బట్టలారేసే దండాలను తాపీగా ఆక్రమించేసుకొని, నైజం ఆనవాలని కొద్దో గొప్పో చాటి చెప్తూ, శిధిలానికి చేరువలో, నవీనానికి దూరంలో, రెండంతస్తుల మేడలో, రెండో అంతస్తు చివరన కుడి వైపున ఉన్న చిన్నగదిని, ఆ గదికి వచ్చి పోయే వాళ్ళను చూస్తూ, వాటిలో అవి చెవులు కొరుక్కుంటూ తెల్లని నల్లని బూడిద రంగు కపోతాలు…
ఆ గదికి ఇరుకు కారిడార్ గుండా నడుచుకుంటూ చేరుకున్నాను. లొకు లొకు మనుకుంటున్న రెండు రిక్కల తలుపును నెమ్మదిగా తెరిచా. గుప్పు మంటూ మగత వాసనకు ఘాటుగా మత్తు గొలిపే అత్తరుతో పాటు అగరొత్తుల రోత. అప్పుడే ఒక యుద్ధం సద్దుమణిగినట్టు నిశ్శబ్దం. నాలుగు మూలల గదికి రెండు కిటికీలు, తాతల నాటి బల్లను పాన్పు సిద్దం చేసి దాని మీద రెండో మూడో ఒకదాని మీద ఒకటి పరిచిన దూది పరుపులతో ఆ పాన్పు మరింత మెత్తగా ఉంటుందని చూడగానే అర్ధమైయ్యింది. ఆ గదిలోని మగత వాసన తన ప్రతాపం ఇంకా చూపుతూనే ఉంది. మంచం చుట్టూ సన్నని దోమ తెర, పరుపు మీద మఖ్మల్ చద్దరు, ఒక గలీబు, రెండు ఎర్రని కుచ్చుల దిండ్లు, గదిలో ఒక మూల బట్టలు పెట్టుకునే రెక్క ఊడిన పాత అల్మారా..
ఇరుకిరుకు గల్లీలల్ల ఉన్న ఇళ్ళలోకి కిటికీల గుండా ఎంత ప్రయత్నించిన మిట్ట మధ్యానం కూడా వెలుతురు తక్కువే.. రెండు కిటికీల గుండా సన్నగా వీస్తున్న గాలికి చమ్కీలతో అల్లుకున్న పల్చని తెరలు సుతారంగా ఊగుతున్నాయి. ఒక కిటికీ వైపుకు నడిచా ఆ కిటికీ ఊచల గుండా కొంచెం దూరంలో నా వైపే ప్రశ్నగా చూస్తూ నిల్చున్న చార్మినార్. దానిచుట్టు విస్తరించుకున్న ప్రపంచం. సూర్యాస్తమయం వెలుగులో చక్కగా కుంచెతో గీసిన పెయింటింగ్ లాగ తోస్తుంది. ఎవరిదో ఘజల్ నెమ్మదిగా ఈ గాలి మోసుకొస్తున్నట్టుంది.
తెర మాటున పరుపుపై సేదతీరుతున్న పాలవర్ణ రాజహంస. పాపం అలసట నిండిన మత్తుతో ప్రపంచాన్ని మరిచి సేద తీరుతోంది. ఎప్పుడూ నిండైన బుర్కాలోనే చూసిన నాకు కేవలం ఓ పలుచని తెర మాత్రమే అడ్డుగా కప్పుకొని ఇలా తన దర్శనభాగ్యం కలుగుతుంధనుకోలేదు. వివస్త్రై ఎదురుగా పరుచుకున్న శిల్పం కన్నా అమాయకత్వంతో కూడిన తన రూపమే నన్ను కట్టి పడేసింది. ఇంకా చెప్పాలంటే తన కళ్ళే నన్నింత దూరం లాక్కొచ్చాయి.
బుర్కా మాటున మెరిసిన ఆ కళ్ళే ప్రతి రోజు కలవరపెట్టాయి. తర్వాత గాని తెలిసింది. ఆ కళ్ళను కలిగిన తాను ఇప్పుడు గల్లీలో అవసరాన్ని తీర్చే తెల్లని మాంసపు ముద్ద. నిజమే ఇప్పుడు తన మనసుకు శరీరానికి సంబంధం లేని ఓ అచేతన స్థితికి చేరుకున్న ఒక యోగిని. తన అనుకున్న ఈ సమాజం కావలిసినంత క్షోభ కొన్నేళ్ళుగా మనసుకు వడ్డిస్తూనే ఉంది. కన్నీళ్ళు కూడా కరువై ఇంకా తళతళ మెరుస్తూనే తన అమాయక రూపం. ఆ రూపం తనదేనన్న స్పృహ కూడా తనకు లేకుండా పోయింది కాబోలు లేక దాచుకోడానికి తనకంటూ ఇంకా ఏమి మిగలలేధనుకుంటూ ఒంటి మీద నూలు పోగైన లేకుండా తనను నిండా ముంచేసిన కాలంలో సేద తీరుతోంది.
చాల సేపు తననే చూస్తుండగా నెమ్మదిగా కళ్ళు తెరిచింది. అవే నయనాలు. ఒక్క క్షణం నాలో ఆనందం. అదే క్షణంలో తను నన్ను చూసి, చూడనట్టుగా మొహం చిట్లించి నిట్టూర్చింది.
‘పొత్తి కడుపులో నెప్పి ప్లీజ్ ఇప్పుడు నా వల్ల కాదు’ అని దీనంగా అంది.
‘ఛ! ఛ! నేను మిమ్మల్ని ఇబ్బంది పెట్టను. ఐ యాం సారీ నేను వెళ్ళిపోతాను మీరు హాయిగా పడుకోవచ్చు.’
ఏంటో నా భాష కొత్తగా ఉందనిపించిందో లేక అంత దూరం వచ్చి విషయానికి పనికిరాని వాడిలా మాట్లాడుతున్నట్టు అనిపించిందో ఏమో ఒక సెకను నన్ను చూసి మళ్లీ కళ్ళు మూసుకొని నిద్ర లోకి జారుకుంది. పక్కనున్న చెద్దరిని తన మీదకు పరిచి తన జుట్టు నిమిరి వెనక్కి తిరుగుతుంటే నా చేయి పట్టుకొని
‘థాంక్యు అర్ధం చేసుకున్నందుకు’ అని చెప్పి చెద్దరి నిండా కప్పుకుంది.
ఒక్క నిమిషం ఏమి అర్ధం కాలేదు. ఎన్నో ఏళ్లుగా నేనెదురు చూస్తున్న స్పర్శ ఇదేనేమో. తన మనసును పరుచుకున్న దేహానికన్నా మరేదో నన్ను ఆకర్షిస్తోంది.
తన దేహాన్నే కోరే వాన్నతే. ఈ రోజు కాకపోయినా ఏదో ఓ రోజైన
నా చెంతకు చేర్చుకోడానికైన, తన చెంతలోకి చేరడానికైనా, సమాజం కాని, కట్టు బాట్లు కాని మా ఇరువురి మతం కాని ఏవి అడ్డుగా లేవనే చెప్పాలి.
తాను ఇప్పుడొక సర్వం తెలిసిన జ్ఞాని, తత్వం ఎరిగిన సాధువు, సమాజాన్ని సొంత బిడ్డలా క్షమిస్తూ తనకు తానుగా క్షీణిస్తూ అమృతాన్ని పంచుతున్న దేవత. అవును దేవతే..
ఎన్ని నిఖాలు చేసుకున్నా.. నిఖాలతో, డబ్బుతో ఎందరికో సొంతమైన వారెవ్వరికి అర్ధమవ్వని దైవత్వం ఒక్క స్పర్శలోనే నాకు తెలిసొచ్చింది. బహుశ తనపై నేను ఏర్పరుచుకున్న ఊహొ, భ్రమో, లేక మితిమీరిన నా ఆలోచనో ఏమో..
నెమ్మదిగా అడుగులు బయటికి వేస్తూ, రెండు తలుపుల్ని మూసేస్తూ, మెట్లు దిగి చీకటిని ఆహ్వానం పలుకుతూ, గల్లీలన్ని దాటుతూ, మిరుమిట్లు గొల్పుతున్న చుడి బజార్ వీధులగుండా చార్మినార్ చుట్టూ నాలుగు చెక్కర్లు కొట్టి మక్కాలోకి అడుగు పెట్టా..
పావురాలు గుంపులు గుంపులుగా పోటా పోటిగా నేల వాలుతూ ఆకాశానికెగురుతూ ప్రపంచంతో పనిలేనట్టుగా ప్రశాంతంగా తమ ప్రవక్తల సూక్తులతో ఆనందంగా కాలం గడుపుతున్నాయి.
నా ఆలోచనలు మాత్రం ఇవేమీ పట్టనట్టు వదిలి వచ్చిన నా మనసు చుట్టే తిరుగుతున్నాయి.
చీకట్లకు పోటిగా మిరుమిట్లు గొలిపే విద్ధ్యుత్ కాంతిలో మెరిసిపోతున్న చార్మినార్. బాషతో సంబంధం లేకున్నా మతాలకతీతంగా నేను గడిపిన ఇన్నేళ్ళలో ఈ చోటు నాదేనన్న చిన్న గర్వం. సమాజానికి దూరంగా వెలివేసుకున్నానని కాస్త భ్రమలో ఉన్నా, నా భ్రమ భ్రమేనంటూ నా చుట్టూ చేరే రద్దీ.
ఆ మరుసటి రోజు ఉదయం తనే అవును నిజంగా తనే నిండైన బుర్ఖాలొ నెమ్మదిగా నడిచి వెళ్తోంది.
ఎందుకో తాను నాకిప్పుడు పరిచియమున్న అపరిచితురాలు. పరిచయానికి నోచుకోకుండా వెనుదిరిగిన అభాగ్యున్ని. తనకి నేనుగా ఎదురుపడేందుకు ఈ క్షణంలో నేను పడుతున్న ఆరాటం అంత ఇంత కాదు. తనని అంటిపెట్టుకునే నాయనమ్మ తప్ప తనకంటూ ఎవరు లేరు. అందుకే ఎప్పుడు కనిపించినా ఒంటరిగానే కనిపిస్తుంది.
నా ఎదురు పడబోతోంది. ఇంకాసెపట్లో… అవునూ చూసిందా?.. చూసే ఉంటుంది.!
యస్ చూసింది. నా కళ్ళు కూడా తన కళ్ళని డీ కొన్నాయి. ఇవేమీ తెలినట్టుగా, ఏమి జరగనట్టుగా ఆ కళ్ళతోనే చిన్నగా నవ్వింది. నవ్వుతూ నా పక్కనుండే వెళ్తోంది. తన వైపుకు జరుగుతూ నెమ్మదిగా చెవిలోకి తొంగి
‘మీ తోడు రానా మీకు అభ్యంతరం లేక పోతే..’
‘తోడు రాగలవనే నమ్మకం ఉందా..? అంత ధైర్యముందా..?’
సూటిగా నేను ఊహించని సమాధానం తన నోటి వెంట. తను తెలుగు ఇంత బాగా మాట్లడగలదని నేననుకోలేదు. నేనింక తనని అలానే చూస్తూన్న, మళ్ళీ తానే..
‘తోడొచ్చి ఏం చేస్తావ్? మహ అయితే ఓ పూట గడుపుతావ్ అంతేగా..’ అనుకుంటూ హుందాగా ధైర్యంగా ముందుకు నడుచుకుంటూ వెళ్ళింది..
ఏంటో నిజమే నేనలా అడగడంలో తను అలా అనుకోవడంలో ఎలాంటి తప్పు లేదు. కాని, కాని ఏదో ఓ చిన్న ఆనందం. ఇది కల కాదుగా నేను కోరిన సుందరాంగి నాతో మాట్లాడింది. నేను భావించినట్టు తానేమి చిన్న అమ్మాయేమి కాదని, తన మాటల్లోని తాత్వికత, ధైర్యం తన పరిపక్వతను తెలుపుతున్నాయి.
యధావిధిగానే ఆ రోజు సాయంత్రం కూడా తనని మళ్ళీ చూడాలనిపించి వెళ్ళాను. ముసలావిడ చేతిలో కావలసినన్ని డబ్బులు పెట్టి లోపలికి వెళ్ళా.. మొదటి రాత్రికి సిద్దమయ్యినట్టు, గదిని అలంకరించి పరుపు మధ్యలో నైజం పరిపాలనలో రాజ నర్తకిలాగ నృత్యానికి సిద్దమైనట్టు మొహం కనపడకుండా చున్నీ కప్పుకొని పచ్చని ముత్యాలు పొదిగిన గాగ్రా దుస్తుల్లో పొందిగ్గా కూచుంది. గది బయట నుండే తెరిచిన తలుపుని నా వేళ్ళతో రెండు సార్లు కొట్టి శబ్దం చేసాను. తన మేలి ముసుగు నుండే
‘తెరిచిన తలుపు ఆపడానికి కాదు ఆహ్వానించడానికే’ అంటూ ఉర్దూలో మాటలు.
లోపలికి అడుగుపెట్టా మేలి ముసుగును తీస్తూ..
‘మీరా.. రండి’ అంటూ తెలుగులో ఆహ్వానించింది.
నను చూడగానే పరిచయమున్న వ్యక్తిలా
‘ఏంటి నిన్న మిమ్మల్ని ఇబ్బంది పెట్టానా.’
‘లేదండి నేనే మిమ్మల్ని ఇబ్బంది పెట్టుంటే క్షమించాలి.’
‘సరే అలా కూచోండి.’ అనుకుంటూ వెళ్లి ఒక్కొక్కటిగా తన ఒంటి మీద దుస్తులను విప్పేస్తోంది.
‘ఒక్క నిమిషం ఆగండి. కాసేపు ఇలా వచ్చి కూచోండి.’
ఉక్కులు విప్పడం ఆపేసి చున్ని కప్పుకొని వచ్చి పక్కన కూచుంది.
‘ఏంటండి విషయం? మీలో విషయం లేదా? ఈ పనికి మీరు కొత్తా? లేక ఖంగారు పడుతున్నారా?’
‘అలా కాదు. ఈ పని చేయడానికి రాలేదు. మీతో మాట్లాడాలని వచ్చా.’
‘మాట్లాడడానికి డబ్బులెందుకిచ్చారైతే?’
‘ఇప్పుడు కాకపోతే.. ఇక్కడ కాకపోతే నేనేక్కడా మీతో ఇంత ఫ్రీగా మాట్లాడలేను కదండి.’
‘నాతో మాటలేం ఉంటాయి?’
‘చాలా ఉన్నాయి.’
‘ఏంటో చెప్పండి.’
‘ఈ రోజంతా నాతో గడపండి చాలు.’
‘నీ ఒక్కడితో గడిపితే పాపం మిగతా వాళ్ళంతా అభాగ్యులైపోతారేమో..’
‘నాతో ఈ ఒక్క రోజు గడిపితే వారినంతా ఎప్పటికి అభాగ్యులను చేస్తాను.’
ఫక్కు మని నవ్వి.. `మీరేమన్న కవులా కవిత్వం వల్లిస్తున్నారు.’
‘నేను కవిని కాను నీతో గడపాలనుకునే సాధారణ అభాగ్యుణ్ణ.’
‘ఏంటి నన్ను ప్రేమిస్తున్నారా..? ప్రేమిస్తే గనక విరమించుకోండి నాకు నాలుగేళ్ళనుండి ఎంత మంది ప్రేమికులో నాకే తెలీదు.’
‘అదే నాలుగేళ్ల క్రితం నిన్ను కలిసుంటే నేనొక్కన్నే నీ శాశ్వత ప్రేమికున్ని అయ్యేవాణ్ణేమో..’
‘మాటలకేం ఎన్నైనా బావుంటాయి.’
‘మీరు మనిద్ధరిని కలవని ఆ నింగి నేల తో పోల్చుతున్నారు.
నేనేమో తీరం సాగరంతో పోల్చుకుంటున్నాను.
నన్ను నమ్మక పోవడానికి మీకుండే కారణాలు బోలెడు.
మిమ్మల్నే తల్చుకోడానికి నాకున్న ఆశలు కూడా ఎక్కువే..
అయినా పర్వాలేదు తలుపులు తెరిచారుగా ఎలా గడిపితేనేమి మీతో గడవడమే నాక్కావలసింది.’
‘సరే బాబు నన్ను ఇప్పుడేం చెయ్యమంటావ్?’
‘కాసేపు మీ ఒళ్లో తల వాల్చుకుంటాను.’
ప్రేమగా తన నడుం చుట్టూ నా చేతులను పెనవేస్తూ తన ఒళ్ళో తల వాల్చుకున్నాను. ఎన్నో ఏళ్ళ నుండి ఎదురు చూస్తున్న లాలనలో నాకు నేనుగా పునీతున్నయ్యానేమో.. ఏదో తెలియని ఆప్యాయతను అమాంతం అల్లుకున్న భావన.
క్షణ కాలం తరువాత విచ్చుకున్న పుష్పంలా, కరిగిన మంచులా, మగాడిపై కరడుగట్టిన తన మనసు వెన్నలా కరుగుతున్నట్టనిపించింది తన చేతిని నా జుట్టు పై ఉంచి నెమ్మదిగా నిమురుతుంటే…
‘మరీ ఉత్త అమాయకులుగా ఉన్నారే.. నేనేమి నీ తల్లిని కాదు.
నువ్విలా పొదుముకొంటే ఆప్యాయతని లాలనని అందించడానికి.
నేనొక జీవమున్న బొమ్మని, మనసు చలించడం మరిచి చాల కాలమయ్యింది.
అప్పుడప్పుడు నాకు మనసనేది ఉందా అని కూడా డౌట్ వస్తుంటుంది.’
‘ఏమో నండి నాకు మీ మీద ఉంది కామం కాదు. నేను కోరుకుంటోంది మీ దేహం కాదు.
కామం తీర్చడానికి మీలాంటి దేహాలు నేను తిరుగుతున్న గల్లీల్లో కోకొల్లలు.’
‘మరి ఆ కోకోల్లల్లో ఆప్యాయతను పంచె వాళ్ళని వెతుక్కోలేక పోయారా..!’
‘మనసు మిమ్మలనెందుకు కోరుకుందో సరైన నిర్వచనం నాకే చెప్పలేదు.
ఇక మీ ప్రశ్నకు నేను ఏం చెప్పగలను.
ఒకటి మాత్రం నిజం మీరు నాతో జీవితాన్ని పంచుకోలేక పోయినా
నేను మాత్రం జీవితాంతం నీ సాంగత్యాన్ని కోరుకుంటున్నాను.
నేను చెప్పే విషయం మీకు అర్ధమైన కాకపోయినా
నేను బతికున్నంత కాలం తెరిచిన గది తలుపుల్ని, తెరుచుకోని మది తలుపుల్ని తడుతూనే ఉంటా..’
ఆ మాటతో జుట్టు నిమరడం ఆపేసింది.
‘అందరు నన్ను మోసం చేసినట్టు మిమ్మల్ని నేను మోసం చెయ్యలేను. కాలం చెదిర్చిన ఈ మోడును వదిలెయ్యండి. అల్లా నాకిలా రాసిపెట్టాడు. ఇదిలా జరగనివ్వండి నన్నొదిలెయ్యండి. నా కన్నా అందగత్తెని, అమాయకురాలిని, మంచి పిల్లని చూసుకొని పెళ్లి చేసుకోండి. తన ప్రేమలో లీనమయి నన్ను ఎప్పుడు మరిచిపోతావో నీక్కూడా తెలీదు.’
‘కావచ్చు కాని నేను పంచుకోవాలనుకున్న జీవితం నీతో.. ‘ అంటూ ఈ సారి తనని మరింత దగ్గరగా తీసుకున్నా.
‘ఇలా వాటేసుకున్న ప్రతి ఒక్కడు జీవితం గురించి వేదాంతం వల్లించే వాడే.’
‘ఏమో నువ్వు చెప్పేది నిజమే కావచ్చు. ఇంతకు ముందే అన్నానుగా నన్ను నమ్మక పోడానికి నీకు బోలెడు కారణాలు. నీ ప్రవర్తన, నీ మాటలు, నీ సంజాయిషీలు, నీ సలహాలు అన్ని నేను ఊహించినవే. కాని వీటన్నిటికి అతీతం నేను ఎంచుకున్న నిర్ణయం.’
‘ఏమో బాబు నీతో ఇక ఏమి మాట్లాడను. నాకు తెలిసినంత వరకు మగాళ్ళందరికీ నా దేహంతోనే పని. ఏది నటనో, ఏది నిజమో లెక్కలేసుకునే రోజుల నుండి ఎప్పుడో దాటి పోయాను. ఒక్కసారి నాతో పడుకున్నాక అందరికి తమ తమ సొంత జీవితాలు, సమాజం, కట్టుబాట్లు, కుటుంబం, గౌరవం, బాధ్యతలు.. అన్నీ.. గుర్తొస్తాయి. తప్పు చేసానని ఎవరికి వారు అల్లా ముందు మోకరిల్లి క్షమాపణ కోరుకునే వాళ్ళు కూడా ఉన్నారు. ఇప్పుడు కాకపోయినా మీక్కూడా నాతో గడిపాక ఏదో ఓ రోజు వీటిలో ఏదో ఒకటి తప్పక గుర్తొస్తుంది.’
అంటూ వడి వడిగా అన్నీ విప్పేసుకొని నా మీదకు చేరి తన బిగి కౌగిల్లో మెత్తగా వాటేసుకుంది. తెల్లని పాలపుంతలో చల్లని కొలనులో కమ్మగా సేద తీరుతున్నట్టు నన్ను నేను మరిచిపోయా. ఒకరినొకరం పెనవేసుకుంటూ ఎక్కడికెక్కడికి ప్రయాణం కట్టామో గుర్తే లేదు. మా ఇరువురి నడుమ దాగిన యుగాల దూరం క్షణాల్లా కరుగుతున్నది. తనది నటనే కావచ్చు, తనకిది సహజమే కావచ్చు, కాని తెలియని ఈ ఆనందం ఆప్యాయత నా కళ్ళని చెమర్చాయి. ఎందుకో గట్టిగా ఏడవాలనుంది. నా ఏడుపు బాష తనకు అర్ధం కాకపోతే నేనొక వెర్రిబాగులోడ్ని.
గడుస్తున్న గడియారపు గంటలు కాలాన్ని వెనక్కి నెడుతుంటే నేను మరింతగా తనలోకి నెట్టుకున్నాను. ఈ క్షణంలో నేననే అస్తిత్వం అంతమయ్యి తన అణువణువుతో లీనమయ్య.. ఓహ్.. నిజంగా తాను దేవతే!
సుధీర్ఘ ప్రయాణం తరువాత అలిసిన నా దేహంపై వెచ్చగా తాను సేద తీరుతోంది. తానిప్పుడు నా కంటికి కామం తీర్చిన కన్యలా కాదు. నా లాలనకై, నా ప్రేమకై, నా రక్షణకై అలమటిస్తున్న పసిపాపలా ఉంది. నా ఈ పసిపాపకు నేనున్నానని ఎన్నడు అర్ధమవుతుందో..
***
చల్లనిగాలి కిటికీ తెరలను, దోమ తెరను ఊపుతోంది. తెల్లగా తెలవారినట్టుంది. వెలుతుర్ల తాకిడితో నెమ్మదిగా గది చీకట్లు తొలిగాయి.. చల్లగాలి ఏమి కప్పుకోని దేహాన్ని జివ్వుమనిపిస్తోంది. నెమ్మదిగా కళ్ళు తెరుచుకుంది.
‘అనుకున్నట్టుగానే మాయమైపోయాడే..’ అనుకుంటూ వెకిలి నవ్వుతో బట్టలు తొడుక్కొని అద్దం ముందు తన రూపం చూసుకుంది. చాల రోజుల తరువాత ఓ అమాయకుడు దొరికాడు. వాడు అమాయకుడేంటి ఇంకాసేపు మాట్లాడితే మాటలతోనే నన్ను తన వశపరుచుకునే వాడేమో.. అయినా ఎందుకో క్షణ కాలం అతను నా పై చూపించే ఆరాధనకు మాటలు కరువయ్యాయి. రోజు ప్రతొక్కడితో అనుభవించిన నరకంతో పోలిస్తే ఇతన్ని కాస్త మెచ్చుకోవచ్చు. ఏ నెప్పీ తెలీకుండా ఎంత సుకుమారంగా ఓ పువ్వులా చూసుకున్నాడు. పాపం అమాయకుడే.. నా గురించి అన్నీ తెలిసినా నా చుట్టూ ఏమి జరగనట్టు ఎంత ప్రేమగా అల్లుకున్నాడు. ఇలాంటి అమాయకుణ్ణి మోసం చేస్తే అల్లా నన్ను క్షమించడు..
కిటికీ వద్దకు చేరుకొని వీస్తున్న చల్లగాలిని ఎదురుకుంటు దానిలో లీనమవుతోంది. తన సొగసైన కురులు గాలికి రెప రెప లాడుతున్నాయి. ఎవరో వెనక నుండి వచ్చి ప్రేమగా లోతుగా వాటేసుకున్న ఊహకు తను చెదిరిపోయింది. ఏంటి? ఏమైంది నాకు? మగ పిశాచులకు అర్పించుకున్న నా ఈ దేహానికి ఇన్నేళ్ళలో ఎన్నడు కలగని స్పందనలు ఇప్పుడేంటి కొత్తగా..! నా భ్రమ? లేక మరేంటి? ఇంత కాలం చెరిపించుకున్నధి చాలు. ఇంకా చెరుపుకోడానికి మిగులున్నది ఏముంది.?
అల్లా… ఇప్పటి వరకు నువ్వు చూపించిన, నువ్వు గీసిన జీవితాన్ని నవ్వుతూ సహించడం నేర్చుకున్నాను. మనసనేదే లేకుండా మొద్దుబారించుకున్నాను. దాంట్లో మళ్ళీ స్పందనలు రేపకు..
వీస్తున్న చల్లగాలికి అడ్డుపడుతున్నట్టు కిటికీని బలంగా మూసింది. ఎప్పటిలాగే రెండో కిటికీకి అనుకోని ఉన్న తాను రాసుకుంటూ కూచునే బల్ల వద్దకి వెళ్లి కూర్చుంది. అక్కడి పుస్తకాల్లో, వస్తువుల్లో మార్పు వచ్చింది. అటు ఇటు వెతికి చూసింది. తాను రాసుకునే నోట్సు లు అక్కడ లేవు తాను చదివే కితాబులు కూడా లేవు. కిందేమైన పడ్డయా అనుకుంటూ అటు ఇటు వెతుకుతోంది. ఆ వెతుకులాటలో చిన్న రాయి బరువుని మోస్తూ గాలికి రెప రెప లాడుతూ ఒక కాగితం కనిపిస్తోంది. నెమ్మదిగా చేతిలోకి తీసుకొని చదవడం మొదలు పెట్టింది.
ప్రియమైన రిజ్వాన గారికి
మీతో గడిపిన ఇన్ని వేల క్షణాల్లో ఒక్కో క్షణానికి ఒక్కో జీవితకాలం రుణపడి ఉంటాను.
మీ కారణాలు మీవి నా కోరికలు నావి.
నేను మీకు కామాంధుడిగా కనిపిస్తే అది సమాజం చేసుకున్న దురదృష్టకరం.
దోసిళ్ళ కొద్ది మీరు చేసుకుంటున్న దువాలతో నా కోరికని కూడా జత చెయ్యండి.
ఏమో అల్లా నా కోరికను మీతో చెప్పించుకోవాలనుకుంటున్నాడేమో..
అన్నీ తెలిసిన నువ్వు నీ ఆడతనాన్ని ఎందుకు చంపుతున్నావు.
నిన్ను నువ్వు చంపుకునే హక్కు నీకు కాని ఆ అల్లాకి కాని లేదు.
అందరు నటిస్తున్నరనుకుంటున్నావ్. చిత్రం ఏంటంటే నిన్ను నువ్వు చంపుకుని నీ ఒంటితో నీకు సంబంధం లేనట్టు నటిస్తూ బతుకుతున్నావు.
నా కంటితో చూడు.. కప్పుకున్న కొద్దీ పెరిగే ఆడతనం నీ సొంతం. అందుకే నువ్వు విప్పుతున్నా నిన్ను కట్టుకోమన్నాను. అందరు నీ దేహానికి దాసులవుతారు అన్నావు. నేను నీ ఆడతనానికి దాసుడ్నయ్యా..
నీ మనసు గొంతు పిసికి అనుక్షణం దాన్ని చిత్రవధ చేస్తున్నావు. ఇక నేను దాసుడని అవడానికి ఇంకా మిగిలింది కేవలం నీ ఆడతనమే.
ఇలా నలుగురితో పడుకొని డబ్బు కోసం చేస్తున్నాననే భ్రమలో ఉన్నావు. కాని నీదో అర్ధంకాని స్వార్ధం. నువ్వు చేస్తున్న పని నువ్వు ప్రేమించే అల్లా కూడా మెచ్చడని తెలిసినా నువ్వు చేస్తున్నావంటే పాపం అల్లాకే కాదు. నాక్కూడా నీ మీద జాలితో పాటు నవ్వు తెప్పిస్తోంది.
నిజం చెప్పనా..
నీ కోసం పరితపిస్తుంటే నీ కళ్ళకి నేనొక వెర్రిబాగులోన్ని.
నిన్ను ఆరాధిస్తున్ననంటే అది నా ఖర్మ అని వదిలేస్తావు.
అందుకేనేమో వేడుకోడానికి మాటలు, ఎదురు చూడడానికి కన్నులు సరిపోవు.
జీవితానికి సరిపడా జ్ఞాపకంతో మదిని నీ మందిరం చేసుకున్నానంటే నాలో నీకో ఓ అమాయకుడే కనిపిస్తాడే తప్ప నేను కనిపించను.
నీవు రావని, నాతోడు ఉండలేవని, అర్ధం చేసుకోడానికి నా మనసెంత కలత చెందిందో తెలపడానికి పాపం నువ్వు రాసుకునే ఘజల్ లో కూడా పదాలు లేవేమో..
అవును నేనో పిచ్చి వాణ్ని.
సమాజం నన్ను వెలివేసినా నీ తోడు కోరుకునే పిచ్చివాణ్ని.
సమాధాన పరుచుకోలేని వెర్రివాణ్ని.
నీకు అర్ధం కాని నీ వాణ్ని..
మనసులో నీ జ్ఞాపకం.
చేతిలో నీ పుస్తకం.
రెండు జడలతో దిగిన నీ ఫోటోతో సెలవు..
ఇట్లు
గౌతమ్.
చేతిలో కాగితం ఇంక రెప రెపలాడుతూనే ఉంది. ఇంత కాలం నిశబ్ధంలోనే గడిపిన తనకి అదే నిశ్శబ్దం ఈ క్షణం ముల్లులా గుచ్చుతోంది.. ఏకాంతం అర్ధం కాకుండా ఉంది. తనకు తానుగా ఎందుకిలా మారిందో ఆలోచించుకోలేని దీనస్థితిలోకి చేరుకుందని తెలుస్తోంది..
ఏంటో చిత్రంగా మనసులో చిన్నగ ఒక బాధ మొదలయ్యింది.
కనీసం అది కన్నీరవడానికి కూడా ఆ బాధకి భయం వేస్తోంది.
అతను పలికిన ఆడతనపు మాటలు నిలువునా కాల్చుతున్నాయి.
కారణాలు అనేకమే ఏ కారణానికి కూడా సరైన నిర్వచనం లేదు.
ఎందుకిలా ఇంత మొండిదాన్నయ్యాను?
కోపం నా మీదా? లేక నన్ను మోసం చేసిన వారి మీద?
వాడుకుని వదిలేస్తున్న ఈ దేహం మీద? లేక నా చుట్టూ నా జాతకాన్ని గురి చూసి గిరి గీసిన ఆ అల్లా మీదనా..?
ఆలోచిస్తుంటే మెదడంతా మొద్దు బారుతోంది. నెప్పి, నెప్పి భరించలేని నెప్పి. కొన్ని కాలాలుగా అణిచిపెట్టుకున్న నెప్పి. ఎవరో బలంగా గునపం గుండెలో గుచ్చిన నెప్పి. గాయాలతో రాయిలా మారిన మనసుని ఉలితో చెక్కిన నెప్పి. ఆ నెప్పిని భరించడం నా వల్ల కాదు.
నెమ్మదిగా బాత్రూంలోకి అడుగుపెట్టి లోటాల కొద్దీ నీళ్ళు కుమ్మరించుకుంది. తన నుండి జాలువారుతున్న నీటిలో కన్నీరేక్కడో కలిసింది. ఎండిన ఆకు నుండి ఏంటి ఈ పచ్చి వాసన. ఎండిన ఆ మనసునుండి పులిపిరిలా కొద్ది కొద్దిగా పచ్చదనం పైకి పొడుచుకు వస్తోంది. నెమ్మదిగా అది చిగురుగా మారుతోంది. చూస్తుండగానే చిన్న చిన్న ఆకులతో తీగలతో మనసుని పూర్తిగా చుట్టేసుకుంటోంది. చిత్రంగా మళ్ళీ గుండె కొట్టుకోవడం మొదలయ్యింది. ఆ గుండె ఇప్పుడు అతగాడి లాలనను శ్వాసిస్తోంది. మిగిలిన నీళ్ళని నిండా కుమ్మరించుకొని బయటికొచ్చింది. చల్లని గాలులు అమాంతం తనలా వాటేసుకున్నాయి. ఇంకా అతగాని శ్వాసలు తన మనసుని ఈ గదిని వీడి పోలేదు. తను తడిమిన చోటల్లా ఇప్పుడు కొత్త మెరుపులను సంతరించుకున్నాయి. తన దేహం కొత్తగా, మరింత అందంగా చిత్రంగా కనిపిస్తోంది. తన చుట్టూ చేరిన అతని శ్వాసలు ఓరగా చూస్తున్నట్టు తలపు. ఇప్పటి వరకు తానెరగని సిగ్గులు కొత్తగా చేరుకున్నాయి. ఒంటినంతా సన్నని చీరతో కప్పేసుకుంది..
అద్దంలో జాలు వారుతున్న కురుల అందాలతో తన రూపం తనకే పరిచయంలేనంత చిత్రంగా కనిపిస్తోంది. నున్నగా తల దువ్వుకుని అందంగా సింగారించుకుంది.
రోజు రోజుకి ఒక్కో మార్పు మొదటి మార్పు తన గది తలపులని మూసేసింది. తాను బయటికి రావడం మానేసింది. లోపలికి వచ్చే వారిని వారించింది. జరుగుతున్న మార్పుకి నాయనమ్మకి ఏమి అర్ధం కాలేదు. ఏమైందోనని ఎన్నిసార్లడిగినా మాట లేదు.
‘ఇలా అయితే ఇల్లు గడవడం కష్టం మనం చావడమే..’
‘చద్దాం బతికుండి ఇలా చావడం కన్నా ఒకేసారి చద్దాం.’
బిత్తిరి మొహం వేసుకొని అర్ధం కాకుండా చూస్తూ నిల్చున్న ముసలావిడ చేతిలో వంద నోటు పెట్టి
‘డబ్బుఎందుకే నీకు… మూలకు కూర్చో నేను వండి పెడతాను నువ్వు తిని పెట్టు. ఇగో ఈ వంద పట్టుకు పొయ్యి సరుకులు తేపో. నేను బయటికి వెళ్ళను ఎవ్వడ్ని లోపలికి రానియ్యకు.’
‘మరి ఎవరన్నా ఏమైనా అడిగితే ఏమని చెప్పనే. ‘
విసుగ్గా కోపంతో ఊగిపోతూ
‘నాకు ఎయిడ్స్ వచ్చిందని చెప్పు ఎవ్వడు ఇంటిమొహం చూడడు. ఇక వెళ్ళవే వెళ్ళు .’
రోజులు నమాజు చేసుకుంటూ, ఖురాను చదువుకుంటూ, ఘజల్లు రాసుకుంటూ, వంట చేస్తూ, అతనితో గడిపిన జ్ఞాపకంతో అతగాడి కోసం ఎదురు చూస్తూ గడుస్తున్నాయి.
అల్లా నను నన్నుగా గుర్తు చేయడానికి నువ్వే తనలా వచ్చావని అనిపిస్తోంది అనుకుంటూ ఖురాన్ను గుండెకు అదుముకుంది. అతనితో గడిపిన క్షణాలు ఆనందాశ్రువులై చల్లగా జారిపోతున్నాయి.
తనను కోరుకున్న గల్లీ వాసులకు ఇప్పుడు తానొక అందం పూసుకున్న చావు.. ఇప్పుడు తనని తాకడానికే భయపడుతున్నారు.
ఎన్నో రోజులతరువాత తన ఇంటి తలుపుతడుతూ ఒక ఉత్తరం. ఊహించినట్టుగానే అతగాడినుండి. ఉత్తరం తెరుస్తుంటే వెనకనుండి తన మెడమీద తల వాల్చి నెమ్మదిగా తన చేతుల్లో బంది అయిపోయి తనను తాను మరిచిపోతోంది.
ప్రియమైన రిజ్వాన గారికి
మీ నుండి ఎంత దూరమవుదామనుకున్నా మీ రూపం, ఆ కళ్ళు నన్ను నా ఆలోచనలను ఓడిస్తున్నాయి.
నాకు నేను ప్రశ్నల సాగరంలో ముంచేసుకున్నా తీరం మాత్రం నీవేనన్న సత్యం నుండి ఎందుకు బయట పడలేకపోతున్నానో అర్ధం కావడం లేదు.
నేను చూసిన అందం, నేను గడిపిన సాంగత్యం, మీ ఆడతనమే కాదు మీ రాతల మాటల వెనక దాగిన ఆ సున్నిత మనసుకి నేనిప్పుడు దాసుణ్ణి.
నువ్వు చెప్పిన ఆ సమాజానికి, కట్టు బాట్లకి, కుటుంబానికి, మతానికి, కులానికి, నేను అతీతం. ఇప్పుడు ఎప్పుడు నువ్వే నా మతం అభిమతం.
ఇప్పటికి నేను మీకు గుర్తుంటే మిమ్మల్ని నా లోకంలోకి తీసుకెళ్ళేందుకు నేను ఎదురు చూస్తుంటాను.
ట్రైన్ రిజర్వేషన్ టికెట్ని పంపించాను. వస్తే మీతో రైలు ప్రయాణం రాకుంటే మీ జ్ఞాపకాలతో ఈ జీవితయానం.
ఇట్లు
గౌతమ్..
మనసులో ఏదో తెలియని ఆనందం. ఇలాంటి ప్రేమలేఖలు ఇప్పటివరకు గడిచిన జీవితంలో ఎన్నో చదివినా, ఎందరి చేతిలో మోసపోయినా, ఎందుకో తన మాటలకు మనసెందుకిలా లొంగిపోతుంది. జరిగిన మోసాలతో పోల్చుకుంటే ఇతగాడి సాంగత్యంలో మోసపోయినా కూడా అదొక తీయని జ్ఞాపకమే.. ఒక్కరోజు మిగిల్చిన జ్ఞాపకంతోనే ఇన్ని నెలలు సంతోషంగా గడిపా..
ఇది అల్లా నాకిచ్చిన వరమనుకోనా లేక తన మీద నాకు కలిగిన ప్రేమా?
ఏదైతేనేమి నాక్కావాలి. అతనిప్పుడు నాకు కావాలి.
తన చేతుల్లో పువ్వులా సేద తీరడం నాక్కావాలి.
తన ఛాతీ మీద పసిపాపలా ఒదగడం నాక్కావాలి.
ఆ రోజు ఉదయమే నమాజు పూర్తిచేసుకొని ఖురాన్ను రంగు పరదాలో చుట్టుకొని గుండెకు అదుముకొని ఇంకో చేత్తో ట్రైన్ టికెట్తో రైల్వే స్టేషన్ కి చేరుకుంది.
అర్ధం కాని గందరగోళంలో పిచ్చిగా తిరిగింది. తనకోసం వెతికింది. ఎంక్వయిరీలో అడగ్గానే ట్రైన్ వెళ్ళిపోయిందని సమాధానం…
ఎవరో గుండెను బలంగా పిసికేస్తున్నట్టు శ్వాస ఆడట్లేదు. అక్కడే ఓ మూల గోడకి చతికిల పడింది. బయటికొచ్చి నడుస్తోంది.. ఏడుపొస్తోంది పిచ్చిగా ఏడుస్తోంది. సన్నగా వర్షం. చూస్తుండగానే జోరందుకుంది. రోడ్లన్నీ నిండుకున్నాయి. ఆ వర్షంలో తన ఏడుపు తో పాటు తాను కూడా కొట్టుకుపోతోంది. ఎప్పుడు స్పృహ తప్పిందో తెలీలేదు.
కళ్ళు తెరవగానే తన గదిలో.. పక్కన తన నాయనమ్మతో..
చిత్రంగా ఇంకా తన కౌగిల్లో తడిచి ముద్దైన ఖురాను.
బయట వర్షం ఇంకా కురుస్తూనే ఉంది.
తన మనసులో ఎర్రటి ఎండ తనని కాల్చుతూ..
ఆ ఎర్రటి ఎండలో.. కన్నీళ్లు సైతం ఆవిరయ్యాయి..
వీస్తున్న జోరు గాలిలో కూడా ముచ్చెమటలు..
కను రెప్పలు బరువెక్కుతున్నాయి..
కళ్ళు మూసుకుపోతున్నాయి..
ఆ ఎడారిలో దూరంగా అతగాడు అతనికోసం పరిగెడుతూ పరిగెడుతూ..
తాను మాయమవుతూ తిరిగి కనిపిస్తూ మళ్ళీ మాయమవుతూ..
కాలం వెర్రిగా ఆడుకుంటోంది. తన మనసు పువ్వై, ఎడారి ఇసుకలో సల సల మాడుతోంది. మాడుతున్న పువ్వుపై ఎండిన ముళ్ళ కంచె పూరెమ్మలను చీల్చుతోంది.. నెమ్మదిగా కళ్ళు తెరుచుకున్నాయి.. ఇంకా వర్షం అలాగే కురుస్తోంది వర్షంతో పాటు కన్నీరు కూడా ఇంకా ఆగట్లేదు..
టక్ టక్.. తలుపు రెక్కలు ఎవరో కొడుతున్నారు..
“రిజ్వాన..”
అదే గొంతు.. కలా? నిజమా? ఇది అతని గొంతే..
ఒక్కసారిగా వేలాది సారంగుల శ్రుతులు మదిలో మోగుతున్నాయి.
గీరుకున్న పూరెమ్మని ఇసుక తెమ్మ నుండి చల్లని చేతులోకి తీసుకున్నట్టు గుండె అతని శ్వాసలకోసం పరితపిస్తూ ఉలిక్కిపడి లేచి పరుగు పరుగున తలుపు తెరిచింది.
ఆశ్చర్యం ఆనందంతో మాటలు కరువై ఎదురుగున్న తనని చూసి చిన్న పిల్లలా వెక్కి వెక్కి ఏడుస్తోంది. ఏడుస్తూ అమాంతం వాటేసుకుంది.
“ఎందుకో నిన్నొదిలి ఈ పిచ్చి మనసు వెళ్ళలేకపోయింది.” ఇక జీవితాంతం నిన్ను చూస్తూ బతికేందుకు తిరిగి వచ్చేసానంటూ.. ఒకరిలోకి ఒకరు లీనమవుతూ…
ఒకరితో ఒకరు ఏకమవుతున్న తమని చూస్తూ వర్షపు బిందువుల్ని దులుపుకుంటూ కిటికీ వద్ద కపోతాల జంట. *
చనిపోవడమంటే?
నా గతం తో ముడిపడిన విషయాల్లో చావు కూడా ముఖ్య పాత్ర వహించింది..
నా చిన్నప్పుడు అందరిల్లలో ఎప్పుడో ఒకసారైన శుభకార్యానికి సన్నాయి మేళం మొగుతుండేది. కాని మా ఇంట్లో ఎప్పుడు చావు డప్పే.. మా బాపుని మా బాపమ్మ తాతయ్య దత్తత తీసుకున్నారు మా తాత వాళ్ళ అన్న దగ్గరినుండి.
ఆ రకంగా మా బాపు తరపున నాకు ఇద్దరు తాతయ్యలు ఇద్దరు బాపమ్మలు ఎం జరిగిందో ఏమో నాకు ఊహ వచ్చే సరికి మేము బాపు పుట్టిన ఇంట్లో ఉన్నాం..
ఇక మా బాపమ్మకి మా అమ్మ అంటే ఎంత ఇష్టమంటే డబ్బా నిండా కిరోసిన ఒంటి పై పోసి కాల్చే అంత.. బిక్కు బిక్కు మంటూ గుడ్లు తెలేయడం తప్ప ఏమి చేయలేను. అమ్మ నన్ను తన వెనకాల దాచుకునేది. అన్నయ అక్కయ స్కూల్ కి వెళ్ళే వారు. బాపు పొద్దున్నే పనికి బోయేటోడు. ఇక బాపమ్మ కి అమ్మంటే ఎందుకంత కసియో నాకు తెలీదు. పొయ్యి దగ్గర ఏడుస్తూ వంట చేయడం తప్ప ఎప్పుడు ఎదురు మాట్లాడినట్టు నేను ఎరగను.. తన తీరు తెన్నులు దినదినాబివ్రుద్ది చెందుతూ రోజుకోరకమైన హింస పెట్టేది. ఇవన్ని భరించడమే తప్ప ఏ రోజు బాపుకి కాని వేరే ఎవ్వరికి గాని చెప్పేది కాదు..
రోజు అవుతున్న గొడవలు చూడలేక ఆ గల్లిలో ఉండే ఓ తాత ఆయన్ని మా బాపు చిన్న నాయన అని పిలిచెటోడు. ఓ రోజు అర్ధ రాత్రి పనికిబోయి వస్తుంటే ఇంట్లోకి పిలిపించి. ఏరా మొగిలి ఇక్కడెందుకుంటున్నావ్ రా నిన్ను దత్తత తీసుకున్న అవ్వ అయ్యలు ఎం పాపం చేసారురా ఇల్లు లేదా ముంగిలి లేదా నీ కన్నోల్లని చూసుకోడానికి మీ అన్న గాడు లేడా!! వాల్లనెవరు చూసుకుంటారు రా.. పాపం ఆ పొల్లని సూస్తే సయిస్తలేదు రోజు రోజుకి దానికి నరకం జూపిస్తాంది మీ అవ్వ ఇయ్యాల గ్యాసు నూనె ఒంటి మీద బోసింది దబ్బున మేము అందుకునే సరికి సరిపోయింది కాని ఇయ్యాల ఆ పొల్ల పాణం పోయేటిదే.. ఆ పొల్ల కి ఏమన్నైతే నీ పిల్లల గతేంది. నువ్వా తాగుబోతు గానివి.. ఇగోరా నీ మంచి కోరి జెప్తున్న. సక్కగా ఆ ఇంటికి బో.. అని..
ఆ రోజు నాకింకా గుర్తు పొద్దున్న పుట్టిన భయం ధాటికి నిద్ర నా దగ్గరికి రావట్లేదు. రోజు లాగే అమ్మ బాపుకు అన్నం పెట్టి పక్కన కూచుంది. ఏమైంది గట్లున్నావ్ అని అడిగాడు. నాకేమైంది మంచిగనే ఉన్న అంటూ కొంగు బుజం మీద కప్పుకుంది. రేపు మనం ఆ ఇంటికి పోతున్నాం పిలగాండ్లని స్కూల్ కు పంపకు. ఇక ఆన్నే ఉందాం.. అని చెప్తున్న బాపు కళ్ళలోని నీటి తెర దీపం వెలుగులో ఇంకా కనపడుతూనే ఉంది.
తెల్లగా తెలవారింది. నేను లేచే సరికి బాపు పనికి బోలె, అన్నయ అక్కయ కూడా స్కూల్ కి బోలె.. అందరు కలిసి సామాను మూట గడుతున్నారు. అన్నయ్య నులక మంచం ఎత్తి సిద్ధమయ్యాడు. అక్కయ కట్టెల సంచిలో కొన్ని బోళ్ళు పెట్టి పట్టుకుంది. బాపు పెద్ద సైకిల్ కి పెద్ద మూట కట్టుకున్నాడు. అప్పుడే లేచిన నేను ఒంటి మీద పడ్డ నిమ్మ పూతని దులుపుకొని ఓ సారి నిమ్మ చెట్టుకేసి చూసా.. ఆ చెట్టు లాగే అమ్మకి సహనం ఎక్కువ. అన్ని సర్దుకొని బయటికొస్తుంటే బాపుని పట్టుకొని వెల్లకని బాపమ్మ ఏడుస్తోంది. నేనేడికి బోతున్ననే ఆ ఇంటికేగా.. అదేమో దూరం ఉన్నట్టు చేస్తున్నావ్ పది ఇండ్ల దూరమే గాధవ్వా.. అనుకుంటూ బయల్దేరాం నిజమే కరక్టుగా లెక్క బెడితే ఐదిండ్లు దాటంగానే వచ్చింది ఆ ఇల్లు.. ముందుగానే మా అన్న చెప్పినట్టున్నాడు ఆ బాపమ్మ కి ఇంటి బయటనే నిల్చొని చూస్తోంది. అల చేరుకున్నామో లేదో.. మా బాపుని దగ్గరికి తీసుకొని ఇంత కాలానికి ఈ అవ్వ గుర్తోచ్చిందారా అంటూ దగ్గరికి తీసుకొని కళ్ళ నీళ్ళు పెట్టుకుంది. లోపలికి అడుగుపెడుతుండగా..నన్ను తన చంకనెత్తుకుంది. నాకు ఊహ మోదలైంది అప్పటి నుండే కావచ్చు తనని మొదటి సారి చూస్తున్నట్టుగా అనిపించింది. అంతకు ముందు మేము ఈ ఇంట్లోనే ఉండే వాళ్ళమంటా నాకెంతకి గుర్తు రాలేదు. ఏవి గుర్తు రాకపోవడం గురించి ఆలోచిస్తుంటే బహుశా నా బాల్యం ఆ క్షణం నుండే మొదలయ్యిందేమో.. ఈ బాపమ్మ మా అమ్మని ముద్దుగా సరోజనవ్వ అని పిలిచేది.
ఈ ఇంటికి మారాక అమ్మకి కాస్త ఊరట లబించింది. నన్ను కూడా స్కూల్ కి పంపడం మొదలు పెట్టింది. నేను రెండో తరగతి లో ఉన్నాననుకుంటా మా పెద్ద బాపమ్మ ఇంటికొచ్చింది ఏ మాత్రం కోపం గాని ఎలాంటి అసహనం ప్రదర్శించ కుండానే ఇంట్లోకి పిలిచి మర్యాదలు చేసింది మా అమ్మా.. మా అన్న మాత్రం గట్టిగానే తిట్టాడు ఎందుకోచ్చినావ్ అని. అమ్మ కల్పించుకొని తప్పు అలా మాట్లాడొద్దని అన్నయ్యని బెదిరించింది. ఇద్దరు బాపమ్మలు కాసేపు మాట్లాడుకొని పోయ్యోస్తవ్వా.. అనుకుంటూ వెళ్తూ వెళ్తూ నా చేతిల ఆటాన బిళ్ళ పెట్టి వెళ్ళింది.
చీకటి పడింది అమ్మ బుజంపై తలపెట్టి కడుపు మీద చెయ్యేసి పడుకున్న. అమ్మ నను దగ్గరికని తీసుకొని అట్ట తో విసురుతోంది.”అమ్మ.. ఆ బాపమ్మ ని ఎందుకు తిట్టలేదు నువ్వు” అని అడిగా. తప్పొప్పులు లెక్క లేస్తూ పైన దేవుడు రాసుకుంటూ ఉంటాడు. పాపం జేసినోల్లందరు ఏదో ఓ రోజు ఆళ్ళ పాపం తెలుసుకుంటారు. ఆల్లు తప్పు చేసారని మనం తప్పు చేస్తే ఇగ దేవునికేం పనుంటది. అమ్మ చెప్తోందంటే నిజమే అయ్యుంటది నిజంగానే దేవుడు అందరు లెక్కలు చూస్తున్నాడేమో.
కాలం తన పని తాను చేసుకుంటూ దొర్లుకుంటూ పోతున్న రోజుల్లో మా పెద్ద బాపమ్మ మళ్లీ వచ్చింది. మా అన్నయ నులక మంచం వేసాడు దాని మీద అమ్మ చేద్దరేసి కూచో అత్తా అని కుచోబెట్టింది అమ్మ కింద కుచున్నది బాపమ్మ పక్కన మంచం మీద నన్ను కూచోబెట్టుకున్నది. అన్నయ్య అక్కయ్య అటు పక్కన కూర్చున్నారు. నన్ను ముద్దు చేస్తూ మా చిన్న నాయన కూడా బడికి బోతాండ మా నాయనే.. అంటూ అప్పుడప్పుడే వచ్చిన కొత్త ఆటాన బిళ్ళ ఒకటి చేతిలో బెట్టింది. మంచిగ సదుకొవాలా.. పిల్లల్ని మంచిగా జూసుకో అవ్వ అంటూ మా అమ్మకి చెప్తూ ఉన్న పలానా మంచం లో వెనక్కి వాలింది. నవ్వుతూ మా అమ్మతో బిడ్డ నేను పురుగుల మందు దాగిన ఇగ సచ్చిపోతా కొడుకుని బిడ్డల్ని జాగ్రత్త గ జూసుకో అని చెప్తుండగా నోట్లో నుండి నురగలు వస్తున్నాయి బాపమ్మ కొద్ది సేపు కడుపును ఒత్తుకొని ఒత్తుకొని ఆగి పోయింది. మా అమ్మ బయటికొచ్చి అరుస్తూ అరుస్తూ ఇంటి చుట్టూ పక్కలోల్ల అందరిని పిలిచింది. మా ఇంట్లో ఎప్పుడు చూడనంత మంది గుమి గూడారు రిక్షాలో గాంధీ ధవఖనకి తీసుకెళ్ళారు. గ్యాసు మొద్దు పెట్టి ముక్కులకి పైపులు తొడిగి ఏమో చేసిండ్లు లాబం లేదు చచ్చిపోయింది ఇగ ఇంటికి తీసుకుబొమ్మన్నారు.
మా బాపుకు మా బాపుకన్న ముందు ఇంకో ఇద్దరక్కలు ఒక అన్న ఉన్నారు. మా బాపు వాళ్ళ అన్నకి నా ఐదో తరగతిలో అయ్యింది పెళ్లి. నాకు పాతికేల్లోచ్చిన కూడా తానేంటో ఇంకా అర్ధం కాలేదు. నా దగ్గర ఒక్క రూపాయి లేదు అది చస్తే నాకేంది అని మాట్లాడాడు..
మళ్ళీ మా బాపుకి బుద్ది చెప్పిన ఆ తాతే పైసలిస్తే శవాన్ని సాగనంపే పనులు మొదలైనయ్.. ఎన్నడు చూడని జనాలు మా ఇంట్లో మా ఇంటి చుట్టూ గుమి గూడారు. బాపమ్మని పాడే మీద పడుకోబెట్టారు. చావు డప్పు మోగడం మొదలయ్యింది ఆ శబ్దానికి నా గుండె భయం భయంతో వణికింది. చుట్టూ ఒకటే ఏడుపులు ఒక్కసారిగా మూకుమ్మడిగా నన్ను మధ్యలో కూర్చోబెట్టి నా చుట్టూ అందరు కావాలని చేరి బయపెడుతున్నట్టుగా అనిపించింది ఆ వాతావరణం. చావంటే ఇదేనెమో శవం ముందు గుడంబా తాగి మైకంతో పిచ్చిగా ఎగురుతున్నారు.. నా చేయిని ఎవరో దొరక బుచ్చుకొని ఆ గుంపులో నడిపించుకు పోతున్నారు. ఎంత తలెత్తి చూసిన మోసుకేల్తున్న శవం నాకు కనిపించట్లేదు నా ముందు వెనకా నా చుట్టూ అంత జనం వీధి అంత కిక్కిరుసుకుంది కొద్ది సేపటి తరువాత అందరు ఆగిపోయారు నేను అమ్మ బాపు అన్నయ అక్కయ కోసం వెతుకుతూ జనాలను తోసుకుంటూ ముందుకు నడిచా అక్కయ కనిపించింది మా చిన్నమ్మను పట్టుకొని. బాపు పొగలు కక్కుతున్న కుండ ని పట్టుకొని మెడలో దండ వేసుకొని ఉన్నాడు. బాపు పక్కనే అన్నయ్య. నాలుగు పక్కల పట్టుకున్న వారు నెమ్మదిగా మూడు బాటల కాడ దింపారు. ముందు బాపు వెళ్లి పాడే మీద పడుకున్న బాపమ్మ చెవిలో ఏదో మాట్లాడి వచ్చాడు. వరుసగా ఒకరి తరువాత ఒకరు వెళ్లి వస్తున్నారు. నా చూపులు మాత్రం అమ్మని వెతుకుతున్నాయి అమ్మ మా ఇంకో బాపమ్మ తో ఉంది. చాల సేపటినుండి ఎడుస్తున్నట్టుంది కావచ్చు మొహమంత పూర్తిగా వాలిపోయింది. అమ్మ కూడా వెళ్లి చాల సేపు చెవిలో ఏదో చెప్తూ ఏడ్చుకుంటూ తనని పట్టుకుంది. అందరు దూరం జరిపి పాడే ఎత్తారు. స్మశానం లో కట్టెల మీద పడుకోబెట్టారు కొద్ది కొద్దిగా అంటుకొని కాసేపటికి పెద్ద మంటలో తానేక్కడ ఉందో కనపడలేనంతగా కలిసిపోయింది.
చనిపోవడమంటే ఇదేనెమో అనుకుంటూ అందరం కలిసి బద్రకాలి చెరువుకి వెళ్లాం అక్కడే స్నానాలు కానిచ్చి ఇంటికి చేరుకున్నాం.. ఓ మూలకి కూర్చున్న ఆశ్చర్యంగా పోయిన బాపమ్మ జ్ఞాపకమై ఇంకా పిడికిల్లో బంది అయి ఉంది కొత్త ఆటానా రూపంలో.
ఇక అక్కడినుండి మొదలు, ఇద్దరు తాతలు, మా ఇంకో బాపమ్మ, మా అమ్మ వాళ్ళ నాయన అందరు అందరు చివరి రోజుల్లో మా అమ్మ సేవని అందుకున్న వాళ్ళే ఒక్కొక్కరుగా కాలం చెల్లుతుంటే చావంటే ఇదేనేమో అని అనుకోవడం ఇక అలవాటయ్యింది.. అందరు ఏడుస్తున్న కూడా నాకు మాత్రం ఏడుపు రాకపోయేది ఎందుకో తెలిదు..
చావు ను గురించిన ప్రశ్న చాల కాలం చాల మందిని అడిగాను. ఒక్కొక్కరు వారికి తోచినట్టు చెప్పారు.
అదొక ఘడ నిద్ర అని, దేవుడు దగ్గరికి వెళ్లిపోయారని, వారు వేరే దేహం లోకి వెళ్ళారని, మళ్ళీ ఎక్కడో పుట్టారని రక రకాలుగా ఎవ్వరికి తోచిన సమాధానం వారిచ్చేవారు. చిత్రంగా నేను తిరిగి ప్రశించేవాన్ని నువ్వు చెప్పేది ఎంత వరకు నిజం నువ్వేమైన ఇంతకు ముందు చచ్చిపోయి తెలుసుకున్నవా అని..
పోయిన ఉగాదికి…
నేను పుట్టక ముందే మా పాలోల్లాయన కొత్త కుండని సైకిల్ మీద పట్టుకొస్తుంటే దేనికో తగిలి పగిలిందంట. కుండ పగలటంలో సోధ్యం ఏముంది. అని ఎవ్వలైన అనుకుంటారు కాని గక్కడ్నే మొదలయింది ముచ్చటంత. ఆ కుండ పగలడం సంగతి జూషినోల్లు చెవులు కోరుక్కోవడంతో నిమిషంలో గల్లి గల్లంత పాకింది.
ఒక్కో ముసలోడు ఒక్కో మాట అన్నాడు. అమ్మమ్మలు, అమ్మలక్కలంత అయ్యో అయ్యో అన్నారు. గిదంత కాదు గాని పంతులు దగ్గరికి పోతేనే ఏం జేయాల్నో ఎర్కైతది అనుకొని కుల పెద్దలంత కలిసి పంతులు గార్ని కలిసి జరిగిన ముచ్చటంత అప్పజెప్పిండ్లు. నొసలు చిట్లించి ఏవో బొక్కులు ముందేసుకొని తిరిగేసి తిరిగేసి ఒక్క ఇషయం తెగేసి సెప్పిండు. ఇంగ మీ మందాటోల్లు ఉగాది పచ్చడి చేసుకునేడిదే లేదు. ఎవ్వలైన సేసుకుంటే అందరికి అరిష్టం అని చెప్పిండు. ఇది జరిగిన శాన ఏండ్లకి నేను బుట్టిన కాబట్టి ఇది నా చేతిల లేని సంగతైంది. నాకు అర్ధం కాదు గాని కుండ అనక పగలదా? పగలగొట్టినోడు అందరికి తెలిసేలా ఎందుకు పగలగొట్టిండు? పగిలితే పగిలింది గాని గీ పచ్చడ బంధు వెట్టడం ఏందో నాకైతే అస్సలు సమజ్ గాలే… అందరింట్లో ఏందో గాని ఉగాది పండగొస్తుందంటే గీ పచ్చడి గురించి కనీసం ఒక్క సారైనా మా అమ్మతో లొల్లి బెట్టుకునేటోన్ని.
తెల్లారగట్లల్ల లేచినవెంటనే గదే గా రాఘవేంద్ర రావు సినిమాలో లాగ పడుకున్న మా పక్కల నిండ, ఇంక నా మీద వేప పువ్వు రాలేది. ఎంతగా రాలేదంటే నేనే వేప పువ్వు పరుపులో పడుకున్నట్టుగా అనిపించేటిది. ఎంతైనా ఎండా కాలం, ఇంట్లో కరెంటే లేంది పంక యాడికెల్లివొస్తది? గందుకే ఎండాకాలం అంత ఇంటెనకాల వేపసెట్టు కిందే మా పక్కలు. వేప పువ్వు రాలుతుందంటే పండగ దగ్గర పడ్డట్టే..
గింతంత గాలి తగుల్తే సాలు గుప్పెడు పువ్వు రాలేది. రంబులో, గోలెంలో, బకిట్లో ఆడ ఈడ అని తేడా లేకుండా యాడ బడ్తే ఆడ ఒకటే పడుడు. మా అమ్మకి వాకిలి ఊడ్వలేక యాష్టకోచ్చేది గాని నాకు మాత్రం మస్తు సంబరంమయ్యేది. రేడియోలో మౌనమేలనోయి అనే పాట వస్తుంటే చెట్టు కేసి మౌనంగా సూస్తుండేవాన్ని. చెట్టు నుండి పువ్వు విడిపోవడమే ఆలిస్యం నేల మీద పడకుండా అందుకోవా ల్నని ఎంత ఆరాట పడేవాన్నో..
పొద్దున్నే లేచి వేపాకు కలిపిన గోరెచ్చని నీళ్ళు తల మీద నుండి పడుతుంటే ఆ హాయి మాటలకు అస్సలు అందదు. రెండు నిండు బకీట్లు ఐపోయినంక కూడా కోరిక తీరక పోయేటిది. అమ్మ చూసిందంటే ఇక అంతే జ్వరం వస్తదని బలవంతంగా ఆపేసి తల తుడిచేది. పండగ గద తెల్లారగట్లే లేచి మా అమ్మ, అక్కయ ఇంటి పనుల్లో పడేటోల్లు. మా బాపు పొద్దున్నే వరంగల్ కి పోయేటోడు కొత్త సంవత్సరం కదా ఆల్లు పనిచేసే దుకానాలకి వెళ్లి మావిడాకు పెట్టి పూజలు చేసుకొని పొద్దునే మళ్ళీ ఏడెనిమిది గంట్లకి వచ్చేటోడు. వస్తు వస్తు తెల్లని సంచినిండా మావిడాకు కుక్కుకొని తెచ్చేటోడు.
ఇగ నేను, మా అన్న ఆగకుండా మా అన్న నా కన్నా కొంచెం పొడుగు కాబట్టి నిల్చొని దర్వాజకు ఆ మూలనుండి ఈ మూల వరకు చిక్కగా మావిడాకు పెడ్తుంటే. నేనేమో ఇంకో ధర్వాజకి కుర్చేసుకొని పెట్టెటోన్ని. మా బాపు గోడెక్కి వేప కొమ్మ మీద నిల్చొని లేత మండల్ని పువ్వు రాలకుండా జాగర్తగా సుంచి కిందకు వేస్తుంటే మా ఇంటి సుట్టు పక్కనున్నోల్లందరు మా ఇంటెనకాల లైను కట్టేటోల్లు. దగ్గర దగ్గర పది పదిహేనిండ్లోల్లందరు వేప పువ్వు వేపాకు మండలు పట్టుకుపోయేటోల్లు. మావిడాకు పెట్టడం పూర్తయ్యాక ప్రతి ధర్వాజకు రెండు దిక్కుల వేప మండలను చక్కగా చిక్కియ్యడం తో ఇగ మా పని అయిపోయేడిది.
మాకెట్లాగో పచ్చడి బాగ్యం లేదు. ఆ సంగతి నా కన్నా ఎక్కువ మా ఇంటి సుట్టు పక్క ఉన్నోల్లందరికీ ఏర్కైన సంగతే. ఇగ ఆల్లందరు చెంబుల కొద్ది పచ్చడి తెచ్చి ఇచ్చేటోల్లు. మా హన్మకొండలో ఉగాది పచ్చడి పచ్చి పులుసు లాగ, చారు లాగ చేసేటోల్లు. ఒక్కో ఇంటిది ఒక్కో రుచి మా ఇంట్లో పచ్చడికి ఇక లోటే లేనంతగా అందరు తెచ్చిన పచ్చడి సగం అడ్డ నిండేడిది. మనమసలె జిహ్వ ప్రియులం. పెద్ద గిలాస నిండుగా దగ్గర దగ్గరగా ఓ పది గిలాసులు పైనే తాగేటోన్ని. ఏంటో తాగినప్పుడల్లా ఆరు రుచుల్లో ఏదో ఓ రుచి జివ్వుమనిపించేది.
అమ్మ అక్కయ ఉడికించిన శనగ పప్పు, బెల్లం రోట్లో కచ్చ పచ్చిగా దంచి సన్నటి రొట్టెలు చేసి ఒక రొట్టె మధ్యలో రోట్లో దంచిన పప్పు బెల్లం ముద్దని పెట్టి దానిపై ఇంకో రొట్టెతో అతికించి సన్నటి బచ్చప్పాలు చేసి డాల్డా తో పెనం మీద కాల్చుతుంటే ఎక్కడో కూసున్న మా బాపు మా అన్న నేను దిగ్గ దిగ్గ అడుగులేసుకుంటు పొయ్యి దగ్గరకొచ్చి కూచొని ఎప్పుడెప్పుడు రికాబులో వేసి ఇస్తుందా అని అవురావురని చూస్తూ కూసునే వాళ్ళం.
ఇక నా కోసం రికాబులో రెండు బచ్చాలు పెట్టి, గ్లాసు నిండా పచ్చడి పోసి ఇస్తే నెమ్మదిగా ఇంటెనక వేప చెట్టు కింద సంచి పరుచుకొని కూసోని ఒక ముక్క బచ్చప్ప ఒక గుటిక పచ్చడి అలా కళ్ళు మూసుకొని ఆస్వాదిస్తుంటే అబ్బ ఆ మాజా అనుభవించినోడికే తెలుస్తది. ఆ మజా నుండి బయటపడనీకి ఆ ఉగాది ఒక్కరోజు అస్సలు సాలదు.
పొట్ట ఫుల్లుగా నిండిన తరువాత కాయిదంలో ఓ పది బచ్చాలు దాక చక్కగా పొట్లం కట్టిస్తే. అది పట్టుకొని నెమ్మదిగా కొత్త అంగి కొత్త ప్యాంటు వేసుకొని నున్నగా దువ్వుకొని కొత్త ప్యారగాన్ చెప్పులు వేసుకొని టప్పు టప్పు అని శబ్దం చేసుకుంటూ.. టప్పు టప్పు అని శబ్దం చెయడానికి వెనక ఓ రహస్యం ఉంది. ఎందుకంటే ఆ సౌండుకు అందరి చూపు నా కాళ్ళ మీదే పడి నేను కొత్త చెప్పులేసుకున్నానని తెలుస్తుందని. గప్పట్ల మా దోస్తానలో ఆళ్ళ అడుగులు సౌండు విని ఎవరోస్తున్నారో గుర్తు పట్టేటోల్లం.
అడుగులో అడుగేసుకుంటు గల్లీకి అటు పక్కన ఇటు పక్కన అందరిండ్ల ధర్వాజలను మావిడాకు తోరణాలను ముగ్గులను చూసుకుంటూ చూసుకుంటూ ఆరిఫ్ గానింటికి చేరుకుంటోన్ని. ఆల్లమ్మ చేతిలో బచ్చాలు పెట్టి ఆడు నేను ఫిలిప్స్ టూ ఇన్ వన్ టేప్ రికార్డర్ లో సజ్జద్ అలీ, అత్తవుల్లః ఖాన్ పాటలు ఆస్వాదిస్తూ ఆళ్ళ తెల్ల నవారు మంచం లో వెల్లికల పడుకొని కాలుమీద కాలేసుకొని ముచ్చట పెట్టుకుంటు గడిపేటోల్లం.
ఏ పండగకైన మా చిన్నమ్మ వాళ్ళింటికి పోతే మాత్రం మా చిన్నమ్మ మమ్మల్ని సూసుకునే తీరు పండగ జరుపుకునే విధానం నాకు మస్తు ఇష్టం. ముల్కనూరు నుండి కొత్తకొండ చేరుకొని, అక్కడినుండి ధర్మారం. గ్రామం లోపలికి చేరుకోవాల్నంటే మూడు కిలోమీటర్ల నడక ప్రయాణం.
ఆ గ్రామం మొత్తం కూడా చాల పద్దతిగా ఒక వైపును పూర్తిగా కొండలు ఆక్రమించుకొని, ఆ కొండలపై బారులు తీరిన ఊడలతో కూడిన పెద్ద పెద్ద వృక్షాలు కమ్ముకొని చిక్కటి అడవిలా తోస్తే. ఆ ఆడవి మొత్తం మాదే అన్నట్టు రక రకాల జంతు పశు పక్ష్యాదుల రాజ్యం. మరో వైపంత పచ్చని పంట పొలాలు, అక్కడక్కడ నీటి తూములు, చిన్న చెరువు, ఇవన్ని కాదన్నట్టు పెద్ద పెద్ద బోరు బావులు. ప్రతి పొలం గట్టుకు ఆనుకొని చిన్న పాక. పాక పక్కన దూలంకు కట్టేసి పెట్టిన ఆవులు, ఎడ్లు, గేదెలు, పొలం గట్లకు కొండకు మధ్యన చిన్న మట్టి బాట. బాటకు ఇరువైపులా జామాయిల్, మామిడి, వేప, తుమ్మ, తాడి, మర్రి, శివశింతకాయ, చెప్పుకుంటూ పోతే తెగలేనన్ని పేర్లతో ఉన్న చెట్లు.
ఆ పల్లె మొత్తం మీద గట్టిగ లెక్క పెడితే యాబై ఇండ్లు ఉంటె ఎక్కువ. రేపు పండగ అనంగా మేము గియ్యాల్నే పోయేటోల్లం. తెల్లార గట్ల కోడి కూయక మునుపే మా చిన్నమ్మ లేచేది. ఇల్లు ఇంటి చుట్టూ పక్కన ఊడ్చి అలుకు చల్లల్నంటే రెండు మూడు గంటల పైమాటే ఇంకా ముగ్గుల సంగతి చెప్పేడిది ఏముంది.
నేను మా చిన్నమ్మ కొడుకులు ఇద్దరు తమ్ములని వేసుకొని పొలం గట్లని ఏలడానికి పోయేటోల్లం. చిన్నమ్మ వాళ్ళ ఇంటి ముందే రెండెకరాల శెలక అందులో ఒక్కోసారి ఒక్కో పంట. పత్తి, కంది, బబ్బెర, పొద్దు తిరుగుడు పోయినప్పుడల్లా ఏదో ఒక పంట గాలికి వయ్యారంగా ఊగేటిది. పొద్దు తిరుగుడు పంట గనక ఉంటె ఇగ సూసుకో పొద్దంతా ఆ పొలంలోనే.. ఆ గ్రామంలోని పంట పొలాల్లో, పండ్ల తోటల్లో మనసుకు అందని ఏదో వింత మర్మం దాగి ఉండేది. దానిని చేధించేందుకు యోగిలా సాగేది నా పరిశోధన. ఒక్కో సెకను ఒక్కో ఆకు మీద. లతలా పెనవేసుకున్న తీగల అందం ఓ లయలా నన్ను అల్లుకునేవి. విచ్చుకునే ప్రతిపువ్వు రంగులు నాపై చిలికిన భావం. వర్షం పడితే పాదాలు పరుగులు తీసేవి బంగారు రంగు బురద తూములోకి. పోటా పోటిగా అందరు కలిసి అమాంతం గాల్లోకి లేపి చాతి వరకు మునిగేటి ఆ బురద తూములోకి విసరడం. వీస్తున్న ఈదురు గాలులు విసురుతున్న వర్షం. అల్లరిగా సాగే బురద ఆటలు. ముక్కు పుటలను అదరగొట్టే పచ్చి వాసనకు బుక్కల కొద్ది మింగేయ్యాలన్నంత రుచి బురద మట్టికి చేరేది. ఎలాగో తినలేను కాబట్టే చీల్చుకుంటూ చీల్చుకుంటూ మునుగుతూ తేలుతూ బురదని ఆస్వాధించెవొన్ని.
తల పైకెత్తి పడుతున్న వర్షపు బాణాలు జివ్వు మని గుచ్చుతున్న కళ్ళు తెరిచి నీటితో మునిగిన ఆ నీలాకాశాన్ని తనివి తీరచూడాలని ఎంత తాపత్రయమో. ఒక్కోసారి తూఫాను వేగాన్ని సైతం చేతులు చాచి అక్కున వాటేసుకునే టోన్ని. ఆకాశం నేల నిండా మునిగి పచ్చని సముద్రపు అల నను అమాంతం ముంచేస్తున్న తలపు.
ఏంటో అనుభవిస్తున్నప్పుడు ఆ క్షణమే శాశ్వతం ఎందుకో ఎప్పటికి ఆ క్షణం లోనే ఉండిపోవాలని పిచ్చిగా కోరుకునేవాన్ని..
చిన్నమ్మ వాళ్ళింటి వెనకాల మధ్యలో పెద్ద చింత చెట్టు. దాని మొదట్లో కట్టెల పొయ్యి. ఆ చెట్టు చుట్టూ విశాలమైన వాకిలి. ఆ వాకిలికి ఆనుకొని లెక్క లేనన్ని ఆకు కూరలు కాయగూరలు పూల చెట్లు, పది పన్నెండు కోళ్ళు, ఒక కుక్క దాని పేరు మల్లేశం. దానికి తోడు రెండు పిల్లులు. ఇవ్వన్ని కుటుంబ సభ్యులు. ఇవేనా కాదు మెరిగలు వేసి పిలిస్తే లెక్కలేనన్ని పిచ్చుకలు పక్కకొచ్చి వాలి ముచ్చట పెట్టుకునేటివి.
ఆ గ్రామంలో ప్రతి ఇంటి ముందు రెండు లేక మూడు నీటి గోలాల్లో ఎప్పుడు నీళ్ళు నింపి పెట్టె వాళ్ళు. నాకు ఊహ తెలిసాక తెలిసిన విషయం ఏంటంటే ఆ గ్రామంలో లెక్కలేనన్ని ఎలుగుబంట్లు. ఒకటో రెండో చిరుతలుండేవి. ఎండాకాలంలో అవి నీళ్ళకోసం ఇళ్ళలోకి వచ్చేవని. కొండెంగ కోతులు మాత్రం నన్నెప్పుడు భయపెట్టేవి. ఇవేనా ఇప్పుడు జూ పార్కు లో చూస్తున్న రకరకాల జంతువలన్ని కూడా స్వేచ్చగా మా ముందే బారులు తీరి కేరింతలేసేవి.
బాబాయి కొత్త కుండ, పచ్చడి సామాను పట్టుకొస్తే చిన్నమ్మ పచ్చడి చేసే పనిలో పడితే అమ్మనేమో బచ్చప్పాల పనిలో పడేది. బాపు, బాబాయి ఓ పక్కన మంచం ఏసుకొని ముచ్చట పెట్టుకుంటుంటే, అమ్మ చిన్నమ్మ, నేను, అక్కయ్య, తమ్ముళ్ళు అందరం బచ్చప్పాలు తినుకుంటూ మస్తు బిజీగా ఉంటుండే. మా అన్న మా బాపమ్మ పక్కన కూసోని ఊరు కథలన్నీ మంచిగా ఇనేటోడు..
ఏంటో పాయలు పాయలుగా ఆలోచనలన్నీ సుదూర తీరాలన్నీ చుట్టేసింది.గతించిన అనుభూతుల జ్ఞాపకాల మూటను మరో సారి విప్పడానికైనా… కనీసం నెమరు వేసుకున్నకొద్ది తీగలా అల్లుకుపోయే తెగలేనన్ని ఆనందాల గుర్తులను గుర్తు తెచ్చుకోడానికైనా… ఇలాంటి పండగలు అవసరమే. పండగ చరిత్ర దేవుడెరుగు ఆ పండగ రోజుల్లో ముడిపడిన విషయాలే నాకు తెలిసిన చరిత్ర.
పట్నం ఏలడానికొచ్చిన ఇన్నాళ్ళకి, ఇప్పటికి కూడా నాకు ఉగాదంటే ఇష్టమే ప్రతి పండగకి ఏదో ఒక ఫేస్ బుక్ ఫ్రెండ్ ఇంట్లో హాజరు పడాల్సిందే.. కొత్త ఆనందాలకు నాంది పలకాల్సిందే.. గడిపిన రోజు మరో యుగానికి చరిత్రగా మిగాలాల్సిందే… ఇగో గిదే నేను అనుభవించి, అనుభవిస్తున్న పండగ ముచ్చట.
శివరాత్రి, ఆరిఫ్ గాడూ, నేనూ..!
ఇంగ రేప్పొద్దున పండగని తెల్వంగనే మా ఇస్కూలు దోస్తులవందరం కట్ట గట్టుగొని సైన్సు టీచర్ రాకపోయేసరికి కితాబులను సంచిలోకి ఎట్టి కిలాసు గలాసు లేదన్నట్టు కూసోని ప్లాన్ల మీద ప్లాన్లు ఏసుకొని గుండం వాడ అఫ్జలు, అర్షద్, డబ్బకాడి అమ్జదు దుదేకుల అఫ్సరు, కాకతీయ కాలని రవిగాడు, ఆరిఫ్ గాడు, ముడ్డబ్బాల కాడి హరి గాడు, ఇంకా నలుగురవైదుగురం ఒక్క ముచ్చటకొచ్చినం రేపు మాత్రం ఫుల్లుగా శివరాత్రి పండుగను పండగ జేసుకొవాల్నని. ఇంకేవుంది రవి గానికి ఆరిఫ్ గానికి సైకిల్ ఉండనే ఉండే ఇంగ నాకేం రంది ఊరంతా తిప్పి ఆల్లే ఇంట్ల పడగొడ్తారు అనుకొని ఇగ నేను గూడ సై అన్న.
ఆ రోజుకూడా రోజులెక్కనే తెల్లారింది. లెక్క ప్రకారం అయితే ఇస్కూల్ లేదు ఇంకో గంటైన పడుకునే హక్కుంది. ఆ హక్కును లాక్కుంటూ మా అమ్మ ఒకటే లేపుడు పండగ పూట ఇంత సేపు పడుకుంటే ఎట్లా అని. ఇంగ సరేనని లేచే సరికి అప్పటికే ఇంటి ముందు ఇంటెనకాల పండగ కళ కొట్టోచ్చింది. మా ఇళ్ళు పేరుకు పేదిళ్ళే అయినా మా అమ్మ సూసుకునే తీరుతో అదోక కళాకండం. భద్రకాళి చెరువు గట్టు కానుంచి చిన్న బకీటు నిండా మా అన్న ఆవు పేడ పట్టుకొచ్చేటోడు.
మా ఇంటెనకాల ఆ మూల నుండి ఈ మూల వరకు ఎంత పెద్ద అడుగులేసిన పదడుగులు తగ్గక పోయేటిది దగ్గర దగ్గరగా పరవాలేదనిపించే విశాలం. ఇంటెనకాల బావి, దానికి ఆనుకొని వేప చెట్టు దాన్ని అల్లుకొని చిక్కుడు చెట్టు మిగిలిన విశాలమైన వాకిలినంత ఊడ్చి పేడతో అలుకు చల్లి అవసరమైన చోట ఎర్ర మన్నుతో నెలలో నుండి పుట్టుకొచ్చిన గోడ మొదల్లో జానెడు మందంతో చక్కగా అలికేది. తెల్లని గోడకు ఆ ఎర్ర మన్ను పట్టితో జరి అంచుచీర కట్టుకున్న కేరళ అమ్మాయిలా అనిపించేటిది. ఇక అలకడంతోనే పని ఐపోయింది అనుకుంటే ఎట్లా గడపలను పసుపుతో పుదించి, అప్పటికి మా గడపలకి రంగు పేంటింగ్ వెయ్యలేదు నా మూరేడుతో రెండింతలుండే గడపే సాక్ష్యం మా అమ్మ సృజనాత్మక కథకి.
అప్పుడప్పుడు నేనేమైన అందంగా వంకర్లు తిరిగిన పూల గుత్తులను పేపర్ పై పరిస్తే దాన్ని ఎవ్వలైన పొగిడితే మాత్రం అదంతా మా అమ్మ చలువే. ఇక అందంగా గడపను బియ్యంపిండి పసుపు కుంకుమలతో చక్కగా పూర్తి చేసి ఇక కన్ను వాకిలి మీద పడేది. వాకిలి తనకో క్యాన్వాస్ మునివేళ్ళు కుంచెలయ్యెవి. సుద్దతో వేళ్ళు సుతారంగా తిప్పుతుంటే సుద్ద నేలను ముద్దాడుతున్నట్టు మా అమ్మ వేళ్ళు నేలకు చెక్కిలిగింత పెడుతున్నట్టు ఆ చేక్కిలిగింతేదో నాకు కలుగుతున్నట్టుండేడిది. మా అమ్మకి రక రకాల రంగులంటే ఇష్టం కచ్చిగా చెప్పాల్నంటే రంగులంటే పిచ్చి. తెల్లగా అల్లుకొని వాకిలి నిండా పరుచుకున్న ముగ్గులో కనకాంబరం, చిలకపచ్చ, ఆకు పచ్చ, నెమలి కంటపు నీలి, లేత పచ్చి పసుపు పచ్చ, నాలికపై మంత్రంవేసినట్టుండే అల్లనేరేడు పండు రంగు, పారాణి, ఇలాంటి రంగులంటే తనకి పిచ్చి ఇష్టం. అవ్వన్నీ కూడా ఆ ముగ్గులో అందంగా ఆకులో ఆకుల ముగ్గునిండా అలుముకుంటే అది నన్ను అదుముకునేది. మా దోస్తులెవరైనా పండగ పూట ఇంటికొస్తే మా ఇళ్ళు చూసి మస్తు పరిషాన్ ఐతుండే ‘పరిషాన్ లో పతంగులు ఎగిరేస్తుండే (తీవ్ర సంభ్రమాశ్చర్యం కలిగినప్పుడు మా దోస్తులమనుకునే ఊత సామెత)’ ఏ పండగైన మా ఇంట్లో రెండు పండగలు ఒకేసారి జరుగుతున్నట్టు ఉండెడిది ఆ ముగ్గుతో.
రేడియోలో శివో మహేశ్వరశ్శంభుః పినాకీ శశిశేఖరః వామదేవో విరూపాక్షః కపర్దీ నీలలోహితః శంకరశ్శూలపాణిశ్చ ఖట్వాంగీ విష్ణువల్లభః అనుకుంటూ వినిపించే శివాష్టకం తో మొదలయ్యేది నా స్నానం. పండగలోచ్చినప్పుడు గోరువెచ్చని నీళ్ళలో పచ్చని వేపాకు పరుచుకోవాల్సిందే. స్నానం పూర్తి కాంగనే తడి కలిపిన ఊబిది తీసుకొచ్చి నుదుట అడ్డంగా బొట్టు పెట్టేది. అప్పుడు మొదలయ్యేది బ్రహ్మమురారి సురార్చిత లింగం నిర్మలభాసిత శోభిత లింగమ్ జన్మజ దుఃఖ వినాశక లింగం తత్-ప్రణమామి సదాశివ లింగమ్ శుద్దంగా లీలగా వినిపిస్తున్నా గాత్రానికి అప్పుడే పాపాలని కడిగేసుకొని పునీతుడని అవుతున్నట్టు మది తేలికవుతుండే.. మా అమ్మ ఖచ్చితంగా ఆ రోజు ఒక్క పొద్దు ఉంటుండే.
మేము ఆకలికి ఓర్సుకోలేమని మా కోసం సేమియా పాయసం సగ్గుబియ్యంతో పరమాన్నం అన్నం ఆక్కూర చక్కగా వండిపెడితే పొట్ట నిండుగా తృప్తిగా తినేటోన్ని. మేమెందుకు ఉపవాసం ఉండకూడదనే ప్రశ్నకి మీ అందరి తరుపున నేనొక్కదాన్ని ఉంటున్న ఆ శివయ్య ఏమనుకోడు అనేది. నెమ్మదిగా బయటికొస్తుంటే జంగాయన జోలె పట్టుకొని వచ్చేటోడు పాట పాడుకుంటూ ఏమి సేతురా లింగా ఏమి సేతురా. గంగ ఉదకము తెచ్చి నీకు లింగ పూజలు సేద్దామంటే.. అని కమ్మగా సాగేది. ఆయనతో నాకు మంచి స్నేహం ఆ స్నేహం గురించి పెద్ద కథే అవుతుంది. శివుడి ప్రస్తావన రాగానే ఎప్పుడు నాకు ఈ పాట మెదిలేది ఊహ వచ్చాక శివుడ్ని కూడా లీనం చేయగల శక్తి ఆ గొంతుకలో ఉందని గట్టిగ నమ్మి ఆ గొంతుక ఎవరిదో అని పరిశోధించి ఆ గాత్రానికి దాసుడనయ్య ఆ గాత్రం మరెవరిదో కాదు డాక్టర్ బాలమురళి కృష్ణ గారు. ఈ మధ్య కాలంలో నన్ను వెంటాడే శివ గీతం భరణి గారి ఆట గదరా శివ ఆట గధ కేశవా.. సంగీతం నిజమైన భక్తి తత్వాన్ని మేలుకొల్పుతుందని గట్టిగ నమ్మే వాళ్ళలో నేను ఒకడ్ని.
శివుడి గురించి కథలు కథలుగ ఎన్నో చదివిన మనసుకు ఏ భావన కలగక పోయేటిది ఎందుకో వెయ్యి స్థంబాల గుళ్ళో మాత్రం నాకు తెలీకుండానే ఏవో అంతర్గత ప్రకంపనలు ఉప్పొంగేవి ఆ ప్రశాంత వాతావరణమో లేక ప్రతిధ్వనించే ఓంకార నాధమో లేక కమ్మగా వినిపించే గీతమో ఏమో ఏదో రకంగా మనసు త్రుప్తి పడుతుండే.
ఇంకేముంది చూస్తుండగానే ఆ ముచ్చట ఈ ముచ్చట పెట్టుకొంగానే సాయంత్రం అయ్యేటిది చీకటి బడేటిది. నేనైతే ఆ రోజు ఎదురు చూసేది ఆ ‘సాయింత్రం’ కోసమే. అప్పుడు నెమ్మదిగా నిన్న సైకల్ మీద బుట్టలో పెట్టుకోని అమ్మేటాయన దగ్గర కొన్న కందగడ్డలు సంచిలో నుండి తీసి శుబ్రంగా కడిగి రాతెండి గిన్నలో నీళ్ళు పోసి కొంచెం ఉప్పు వేసి గిన్నె నిండుగా కందగడ్డల్ని వేసి మూత పెట్టి కట్టెల పొయ్యి మీద ఉడికించేది. నేను మాత్రం పొయ్యి మొఖం, గిన్నె మొఖం సూసుకుంటూ ఎప్పుడెప్పుడు గిన్నె మీద మూత పొంగుతో గణ గణ మంటదో అని. ఇగ ఉడికిందని తెల్వంగనే నెమ్మదిగా నీళ్ళు వంపి ఇష్టీలు బెషన్లోకి దింపేది.
సుతారమైన పొగలు కక్కుతుంటే దేవునికి దణ్ణం పెట్టి మా అమ్మ ఒకటి రుచి చూసి పొద్దు ఇడ్శేధీ. ఒక్కొక్కరికి చిన్న కటోర(గిన్నె)లో రెండేసి ఇస్తే నేను మా అన్న మా అక్క వరుసగా సంచులు పరుచుకొని సకిలం ముకిలం పెట్టుకొని కూసోని ఓ సరికొత్త రుచిని సంతరించుకున్న మెత్తగా ఉడికిన కంద గూగం నెమ్మదిగా తింటుంటే మనసుని ఎక్కడికో తీసుకెళ్ళేది. కందగడ్డలు తినడం కోసమైనా శివరాత్రంటే నాకు మస్తు ఇష్టం. మా చిన్నమ్మ మాత్రం నూనెలో వేంపి చేసేది అది మరో అధ్బుతమైన రుచి. కాలక్రమేణా ప్రపంచానికి దూరంగా పరిస్థితులని కాలదన్ని తీసుకున్న రెండు నిర్ణయాల్లో ఒకటి ఆత్మహత్య రెండు ఇంట్లో నుండి పారిపోవడం మొదటిది ఎన్నో సార్లు ప్రయత్నించిన ధైర్యం చాలలేదు మనిషికి బతకడానికన్న చావడానికే ధైర్యం ఎక్కువ కావాలని అర్ధమయ్యింది.
ఇంట్లో నుండి పారిపోయి మా పరిస్థితులను చక్కదిద్దేంతటి ధనం మూట గట్టుకొని రావాల్నని ఇంట్లో నుండి పారిపోయి తెలీకుండా బైరాగులతో కలిసి పుష్కర స్నానానికి వెళ్ళినప్పుడు కంద మూలతో, పచ్చి దుంపల్ని ఉడికించుకొని కడుపు నింపుకున్నాం. ఆ తర్వాత మరో సారి ఇక ఎప్పుడు తిరిగి రాకుడదని పారిపోయినప్పుడు వైష్ణవ సాదుగణం తో రాష్ట్రాలు ఊళ్లు పల్లెలు తిరిగినపుడు కూడా ఇలాంటి దుంపలతో చేసిన వంటలతో కడుపు నింపుకున్నాం. తిండికి మించిన నీఘూడ సత్యాలే నను నిలబెట్టాయి ఒక రకంగా చెప్పాలంటే తత్వం తెలియకపోయినా శివ తత్వం కృష్ణ తత్వం నను ఉరి కొర నుండి తప్పించాయి. ఆ ప్రయాణం మిగిల్చిన ఆత్మీయులు ఒక రకంగా ఇప్పటికి నాకు బలం. మనిషిలా నన్ను మిగిల్చింది వారే. జీవితంలో నేను ప్రభావితమైన ప్రయాణంలో ఈ రెండు తత్వాలతో కూడుకున్న తత్వ ప్రయాణం. అదో తెగని పెద్ద కథ ఆ పారిపోవడం ఆ ప్రయాణాలు ఇంట్లో తెలీకుండా చెప్పిన సాకులు. ఇక ఆ కథని కంద గడ్డల్ని అలా ఉంచితే. నెమ్మదిగా జిహ్వను త్రుప్తి పరుచుకుని కంధల్ని పూర్తి చేసుకున్న టైం కి ఇంటి ముందు ఆరిఫ్ గాని చిన్న సైకిల్ బెల్లు మోగేది. అమ్మ నేను గుడికి బోయ్యోస్తా మా దోస్తులందరు వస్తాండ్లు మల్ల మధ్య రాత్రికోస్తా అనిచెప్పి బయటపడేటోన్ని.
ఆరిఫ్ గాని సైకిల్ ముందు హేండిల్ ని పట్టుకొని కూసుంటే ఆడు గాల్లో తీసుకెళ్ళేటోడు నెమ్మదిగా మా సైకిల్ భరత్ గాని మార్వాడి దుఖానం దగ్గర ఆగేది. ఇక నా జేబుల చిల్లర పైసలక్కుడా స్థానం లేదని తెలిసిన ఇషయమే. నన్ను మాత్రం సుసుకునేది ఆరిఫ్ గాడు రవి గాడే. ఇక భరత్ గాని దుకాణం లో రూపాయికి ఒక పొట్లం చొప్పున ఐదారు పెరుగు మూటలు కట్టించుకొని వర్కు సంచిలో ఏసుకొని ఇంకా కొన్ని వర్కు సంచుల్ని బతిలాడి అడుక్కొని బయల్దేరే వాళ్ళం.
వెయ్యి స్థంబాల గుడికి దగ్గరవుతుంటే అందమైన పట్టు చీరలు, కొత్త బట్టలు వేసుకున్న ఆడోల్లు పిల్లలు వాళ్ళను వరసగా నిలబెడుతూ జనం రద్దీని కంట్రోల్ చేస్తూ పోలిసోల్లు రోడ్డు మీద వాహనాలు ఆగకుండా కర్రలతో దబాయిస్తూ ముందుకు పంపించే ట్రాఫిక్ పోలిసోల్లతో కలిసి చుట్టూ విపరీతమైన రద్దీ ఆ సంబరపు అస్తిత్వాన్ని అరిచి మరిచి చెబుతున్నట్టు
మైకు గొట్టం నుండి వినిపించే భక్తి పాటలు ఒగ్గు కథలు బుర్ర కథలు నాటకాల శబ్దాలు. చీకట్లను చీల్చి చెండాడే రంగు రంగుల మిలుకు మిలుకుమనే యమ్ యమ్ ఖాన్ టెంట్ హౌస్ లైట్ లు తోరణాలుగా రోడ్డుకి వీదులకి ఇరుపక్కల. రోజు నా చోటులాగా నా సొంతం అన్నట్టు తెగ తిరిగి ఆడుకునే గుడి ఒక్కసారిగా ఎవరో అక్రమించేసుకొని ప్రశాంతంగా ధ్యాన ముద్రలో లీనమయి ఉండే దేవాలయాన్ని మూకుమ్మడిగా ఊపిరి తీసుకోలేనంత ఉక్కిరి బిక్కిరి చేస్తున్నట్టు ఒక బికర దృశ్యం అక్కడ అలుముకునేది.
ఎట్లో గట్ల లైన్ ల నిలబడి లోపకి చేరుకున్నాం మేము కలుసుకోవల్నని అనుకున్న జాగాలోనే మా దోస్తుగాల్లందరు కూసోని ముచ్చట్లు పెట్టుకుంటాడ్లు. కాసేపు బుర్ర కథ, ఇంకాసేపు నాటకం, ఆ తర్వాత మా బాబాన్న (కొప్పుల రాజేందర్) మిమిక్రీ, ఆయన దోస్తులు పాడే పల్లె పాటలు తల్లి పాటలు ఇనెంత సేపు ఇని కిక్కిర్సిన జనాలను వాళ్ళు అప్పజేప్పుకునే మొక్కులను చూస్తూ గడిపి. అప్పుడు లైన్ లోకి దూరేవాళ్ళం అదే ఆ పులిహోర ప్రసాదం కోసం. నాకని ఒకసారి మా అమ్మకని ఓసారి మా అక్కకని మా చెల్లకని ఎవరెవరి పేరు చెప్పో ఒకటికి రెండు సార్లు లైన్ లో నిలబడి మా కాలి వరకు సంచులని పులిహోరాలతో నింపుకొని నెమ్మదిగా బయట పడేవాళ్ళం.
అక్కడి నుండి సైకిళ్ళ మీద పద్మాక్షమ్మ గుట్ట కాడ రావణాసురుణ్ణి పేల్చే జాగకు చివరన శివాలయం ఉంది. అక్కడకూడా ఆ రోజే ఏ రోజు లేనంత ఎక్కడ లేనంత జనం. మా కన్ను మాత్రం కొబ్బరికాయలు కొట్టే నంది దగ్గరే తలో కొబ్బరి చిప్ప జెజిక్కిచ్చుకొని సంతోషంతో బయటికొచ్చి ఇక నెమ్మదిగా చల్లని గాలులతో పద్మాక్షి గుట్ట మీదకెక్కి చీకట్లు అలుముకున్న సిటీ మధ్యలో అక్కడక్కడ మిలుకు మిలుకు మంటూ వెలుగుతున్న వీధి దీపాలను చూస్తూ తల కొంచెం పులిహోర నెమ్మదిగా తింటూ కాసేపు సేద తీరేవాళ్ళం. చర్చి లో కేకు, మసీదు లో మిటాయి, గుళ్ళో పులిహోర ఇదే అప్పట్లో మాకు తెలిసిన మతం. పులిహోర ఒక్క దఫా పూర్తి చేసి అందరి జేబుల్ల పైసలు లెక్క బెట్టుకొని ఇక టాకీస్ మీదకు ఎగబడడం. మేము సూడకుండా మిస్సయిన సినిమాలని ఒక్క పెట్టున రాత్రంతా సోలుగుతూ కండ్లు నలుచుకుంటూ ఒకటే సూసుడు మధ్య మధ్యన పులిహోరలో పెరుగు ముద్దా వేసుకొని ఒక్క బుక్క పులిహోర అంచుకు కొబ్బరి ఇగ జూసుకో పండగే పండగ. సినిమా ఐపోడమే ఆలిస్యం వీధులన్నీ సైకిళ్ళ మీద బలాదురుగా తిరుగుతూ శివరాతిరికిన్యాయం జేశేటోళ్ళం..
మొన్న పొద్దున్నే అమ్మ ఫోన్ చేసింది లేచినవా? స్నానం జేసినవా అవ్వ ( మా అమ్మ నాలో వాళ్ళ అమ్మని చూసుకుంటుంది అందుకే ప్రేమగా నన్ను అవ్వ, కన్నా అని పిలుచుకుంటది) ఇయ్యాల అసలే శివరాత్రి. అని చెప్పేంత వరకు కూడా తెలిలేదు ఆ రోజు పండగని. మనిషిని పరిస్థితులు ఎంతగా చుట్టు ముట్టి మనల్ని మనలోనే తప్పిపోయేలా చేసాయో అర్ధమయ్యింది. ఒక ప్రశాంతమైన పరిస్థితినుండి అందమైన జ్ఞాపకాలనుండి ఆధ్యాత్మిక చింతన చేతన నుండి ఎంతో దూరం నెట్టుకున్నానని స్పష్టంగ తెలిసొస్తుంది. మా దోస్తు వైష్ణవ సాధువు చెప్పిన మాటోటి గుర్తొచ్చింది. పరిస్థితులు ఎప్పుడు మన మీద కన్నేసి ఉంచుతాయి.
మనకు తెలీకుండానే మనసును మాయ ప్రాపంచికంలోముంచేస్తుంది. ఎంతటి విపత్తు వచ్చిన మనసెప్పుడు బ్యాలెన్స్ గ ఉంచుకుంటూ ఎప్పుడు భగవత్ చింతనలో అతి సాధారణమైన జీవన విధానాన్ని అలవరుచుకొని ప్రశాంతంగా ఉండే ప్రయత్నం చెయాలని. అది నేను చేయట్లేనని చేయలేని బద్ధకంలో కూరుకు పోయానని కూడా ఇప్పుడు మరింత స్పష్టంగా తెలిసోస్తాంది.
నేను పోగొట్టుకున్న కొన్ని సంబరాలు…!
పూర్తిగా ఆవహించిన చీకట్లో వెలుగుతున్న ముసలి దీపం ముందు పెట్టుకొని మట్టి నేలపై సంచి పరుచుకొని పుస్తకాలను ముందేసుకొని, ఇక అన్నయకి తెలియకుండా తన తెల్ల నోటు బుక్కులోనుండి చింపుకున్న ఓ మూడు జంట కమ్మలు నెమ్మదిగా మడతలు పెడుతూ అరచేయి సైజు లో కత్తిరించుకొని పెన్సిల్ తో తోచిన బొమ్మలు గీయడం మొదలుపెట్టా. ఓ ముప్పై వరకు తయారయ్యాక ఒక్కో బొమ్మకి పక్కన వదిలిన ఖాళీస్థలం లో నూతన సంవత్సర శుభాకాంక్షలు ఇట్లు మీ నేస్తం రఘు అని రాసి రేపటికి సిద్ధంగా ఉంచుకోనేవాన్ని.
మా నాన్న మంచోడే
మా బాపు తాగోస్తే పిచ్చోడే గాని ఉత్తప్పుడు ఆయనంత మంచి మనిషి ఇంకోడు లేనేలే..
ఈ విషయం నాకు నా చిన్నప్పుడు మా బాపు కొన్ని రోజులు చెరువుగట్టు హనుమంతునికి పూజ చేసి కొబ్బరికాయా కొట్టోచ్చి, ఎర్ర బొట్టు పెట్టుకొని, పెద్ద సైకిల్ మీద అమ్మ కట్టిచ్చిన టిపిను బాక్సు పెట్టుకొని పనికేల్తుంటే అది చూసి మా అమ్మకే కాదు నాకు కూడా మస్తు సంబరమేసేది.
ఇక మా బాపుకి తాగుడలవాటు పెళ్లి గాక మునుపే సదువు మానేసిన పోరాగాల్లతో గుట్ట మీద పేకాట ఆడుకునే పోరాగాల్లతో అలవాటయ్యిందని ఎప్పుడు తిడుతుండేది మా బాపమ్మ.
మా బాపు దోస్తులంత పటేలు పటేలు అనుకుంటూ వొచ్చేటోల్లు మా ఇంటికి. “కూటికి గతిలేదు గాని పేరుకి పటేలు ఎందుకొచ్చిండ్రా పో పోండి అని తిడుతుండేది మా బాపమ్మ”.
ఇగ మా బాపు నాకెందుకు నచ్చేటోడంటే ఇక బస్తా సంచిని పరుచుకొని నేను పుస్తకాలను ముందేసుకొని సదువుతా తెగ రాస్తావుంటే, అది చూసి మా బాపు బాలమిత్ర, చందమామ, విపుల, చతుర, బాలానందం, వండరు వరల్డు, ఆంధ్ర భూమి వార పత్రికలు, ఈనాడు, ఆంధ్రజ్యోతి, ఇంకా బోలెడన్ని, నవలలు, యద్దనపూడి సులోచన రాణి, యండమూరి, శ్రీ శ్రీ, జిడ్డు, చలం, దేవులపల్లి, వంశీ, కదిరు, కాకుండా అనువాదాలు అప్పుడప్పుడు మత గ్రంధాలు, మంచి వ్యాసాల పుస్తకాలు, అంతేనా బాపు, అక్బరు, శ్రీధరు కార్టునులని కత్తిరించుకోవడం, జీవిత చరిత్రలు ఇలా ఏది బడితే అది అన్ని రెండుకట్టెల సంచిలో మొదట్లో అవన్నీ ఏడినుండి తెచ్చేటోడో తెలియకుండా అడక్కుండా అన్నిటిని ఊది పడేసేటోన్ని ఆ తర్వాత తెలిసింది అవన్నీ చిత్తుకాగితాల వాళ్ళు పాత పేపర్ వాళ్ళు కొనుక్కేల్లి అమ్మి పడేసే ఐరన్ గారేజులో నుండి కిలలకోద్ది చొప్పున వాల్లధగ్గరినుండి ఐదారుపయలక్కిల చొప్పున తీసుకొచ్చి కుప్పలుగా పోసేటోడు.
ఏంటో ఇక తెచ్చిన పుస్తకాలలో రెండు రోజులు తీరి పార బొమ్మల్ని చుసిన తర్వాత అప్పుడు నెమ్మదిగా రోజుకు నాలుగు, వీలైతే ఐదు ఆరు గంటల చొప్పున ఎండకాలమైతే ఇక తిండి తిప్పలు లేకుండా మేమేమి తక్కువ కాదన్నట్టు మా అక్క మా అన్న కూడా మూకుమ్మడిగా కిక్కురుమనకుండా రెండు గదుల కొంపలో ఇంటెనక కాలి జాగాలో, వీలైతే వంటకేల్లె గుట్టమిధ నరసింహ స్వామి గుళ్ళో, బాధ్రకాలి చెరువుగట్టో పెట్రోల్ బంకు కాడి పబ్లిక్ గార్డెన్ లోనో జూ పార్కులోనో, ముజికల్ గార్డెన్ లోనో, వేయిస్థంబాల గుళ్ళో ఇలా ఎక్కడ బడితే అక్కడ ఎప్పుడు బడితే అప్పుడు ఒకటే సదువుడు.అందుకేనేమో మా గల్లిలల్ల ఉండే పిలయకలకు నేను దోస్తుని కాలేక పోయా. కొద్ది రోజులు తర్వాత మా అన్నయ అప్పుడప్పుడు రాసేటోడు ఏది బడితే అది, అది చూసి అక్కయ కూడా బాగానే రాసింది కథలు కవిత్వాలు ఏంటో రాను తగ్గించి పూర్తిగా మానేసింది. ఇంట్లో ఆకరోన్ని పైగా పుస్తకాల పిచ్చోని మనం రాయకోపోతే ఎట్టా. ఇగ రాసుడే రాసుడు ఎవరికీ యే వ్యాసం కావాలన్నా, ప్రేమ లేకలు రాయాలన్న, ఉపన్యాసాలు ఇవ్వాలన్న, జోకుల డ్రామాలు వేయాలన్న, వచ్చి రాక నేను రాసే పిచ్చి గీతలే మా దోస్తులకి దిక్కు.
అప్పట్లో కథలు రాసుకునే రచయత చేతిలో ఉండే పెద్ద జిప్పు సంచి లాంటి సంచే నా బుజాన కూడా ఎప్పుడు వేలాడుతుండేది. నేను చదివే చదువుడు చూసి మా అమ్మ, మా బాపు, మా బాబాయి, మా మామయ్యా, ఆకరికి మా కిలాసు పిలకాయలంత ముక్కున ఎలేసుకొనేటోల్లు.
నేను చదివిన పుస్తకాలో లేక నాకు పరిచమైన బిన్న స్వభావపు వ్యక్తుల ప్రభావమో ఏమో గాని సాధారణ సబ్య సమాజానికి వేలివేసినట్టు, ఇది కుదరని పని, వీడు వీడి ఆలోచనలు, గాల్లో మేడలు కట్టకు, ముందు నీ సదువు సదివి మంచి ఉద్యోగం సంపాదించు, ఇలా ఆవహేళనకు, అవమానాలకు, దగ్గరిగా ఉండేవి నా ఆలోచనలు, నా ఆచరణలు, అయినా స్వతంత్ర భావాలు సొంత నిర్ణయాలు, దేనికి భయపడకపోయే తత్వం, నా మీద నాకు గట్టి నమ్మకం, ప్రపంచమేమి ఒకరి సొంతం కాదు అనుకోవడం, మనుషుల్ని చూడగానే వారి స్వభావాన్ని వారిని యిట్టె పసిగట్టడం, నా జీవితం నాదే నాకు నచ్చినట్టు బతకొచ్చనే ధీమా అబ్బో ఇలా చెప్పుకుంటూ పోతే ఎక్కడలేని ఎన్నడు లేని మార్పంత నాలో కలిగింది ఆ పుస్తకాల దెబ్బతో. ఇక రాను రాను ఆ పుస్తకాలని పెట్టుకొనే చోటు మా కొంపలో లేక మా కాపువాడ రావి చెట్టు దాగ్గరుండే చిన్న గ్రంధాలయంలో ఇంకా కొన్ని పబ్లిక్ గార్డెన్ గ్రంధాలయంలో, మిగిలినవి జుబైర్ బుక్ స్టాల్ కి అనుకోని ఉన్న మాసిదు పక్కనుండే గ్రంధాలయంలో భధ్రపరిచనం నేను మా ఆరిఫ్ గాడు.
అప్పట్లో నా పుస్తకాల పిచ్చిని, నేను తెచ్చుకునే మార్కులని చూసి మా ప్రిన్సిపాల్ మేడం ఆరో తరగతిలో టీచర్లందరిని పిలిచి భలే మెచ్చుకుంటూ అభినంధించేది,
ఇక అప్పటి సంధి, మా శ్రీ వాణి నికేతాన్ చిన్న స్కూల్లో పిలకాయలందరికీ నేనే పెద్ద దిక్కునయినా. ఇస్కుల్లో ఎం జరిగిన జరగపోయిన అన్ని పనులకు పెద్ద దిక్కునై నడిపించేటోన్ని. నాకు తోడుగా రవి గాడు ఆరిఫ్ గాడు.
ఏడో తరగతి వరకు మాత్రమే ఉన్న మా స్కూల్ ని ఎనమిది, తొమ్మిది, పది, వరకు తీసుకోచ్చినం. అంటే ఆ స్కూల్లో టెంతు ఫస్టు బ్యాచు మేమే చిత్రమేమిటంటే అన్ని స్కూల్లో ఒక్కో తరగతిలో నలబై యాబై పిలకాయలుంటే మా పదో తరగతి బ్యాచులో నేను, రవి గాడు, ఆరిఫు గాడు, నఫీజా సుల్తాన మేము నలుగురం.
ఇంకో బాధాకరమైన విషయమేమిటంటే పదో తరగతిలో నేను ఫస్టు క్లాసులో పాసైతే తక్కిన ముగ్గురు ఫెయిలవడం. అయితేనేమి ఎందుకు కొరగాకుండా పోతరేమోనని అప్పట్లో బయపడ్డ వాళ్ళంతా తర్వాత తర్వాత ఆరిఫు, రవి గాడి ని చూసి మెచ్చుకుంటుంటే నాకు సంతోషంతో మనిషికి కావాల్సింది చదువు కాదు బ్రతుకుతెరువు నేర్చుకోవాలి దేహి అని ఒకరిపై ఆధారపడి బ్రతకడం కాకా సొంతకాళ్ళపై ధైర్యంగా నిలబడగలిగే సత్తువ ముఖ్యం అని వారిని చూసి నేర్చుకున్నాను. ఇక పదో తరగతి తర్వాత నఫీజా సుల్తాన ఇప్పటికైనా కనిపిస్తే ఒట్టు (పాపం మంచి పిల్ల ఇప్పుదేక్కడుందో).
ఇక గమ్మున కూర్చునే రకాన్ని నేను కాకపోవడం, కొద్దో గొప్పో వాడలో నాకున్న మంచి పేరు, నేను గీసిన బొమ్మలు కథల పుస్తకాల్లో కనిపించడం, విశ్వం సౌండ్ సెంటర్ లో పార్ట్ టైం జాబు చేస్తున్నపుడు పరిచయమైనా ఆకాశవాణి చంద్రమోహన్ గారి పుణ్యమా అని రేడియోలో నా గొంతు వినపడడం, జానపద గాయకులతో కలిసి పనిచేయడం, ఇక మా సైకాలజీ డాక్టర్ నారాయణ అంకులుతో కలిసి జైల్లో కైదిలను, పిచ్చాసుపత్రిలో పిచ్చోల్లని, ఆనాద ఆశ్రమం లో పిల్లలని, వృద్ధాశ్రమం లో పెద్దోల్లని, వారి మనస్తత్వాలని గమనిస్తూ వారిలో మనో ధైర్యాన్ని కల్పించే కౌన్సిలింగు ఇచ్చే విధానాన్ని పసిగట్టడం అది వీలు చిక్కినప్పుడల్లా మా వీధిలో ఉన్న పిల్లకాయల భవిష్యత్తు పై చదువు పై ఉన్న భయాలను పోగొట్టే కౌన్సిలింగునిస్తూ, బొమ్మలు గీయడం నేర్పిస్తూ, ఊరంతా తిప్పుతూ, టూషన్లు చెప్తా ఉంటె నాకు మా గల్లిలనే కాదు ఊరంతా దోస్తులే. ఇక హైదరాబాద్ కి వచ్చిన ఈ ఆరేళ్లలో ఈ దోస్తుల లిస్టు మరి పెరిగిపోయింది. ఈ ఆరేళ్లలో హన్మకొండ లో మార్పులెన్ని జరిగిన అప్పుడప్పుడు నేను పని చేసిన విశ్వం సౌండ్ సెంటర్ కి వెళ్తే ఆప్యాయంగా పలకిరించే సూర్యం సేటు, ఆ సౌండ్ సెంటర్ కి అనుకోని ఉండే జుబేర్ బుక్ స్టాల్ ఓనర్ జుబేర్ భై హత్తుకొని వాటేసుకోవడం(ఆలోచిస్తుంటే విశ్వం సౌండ్ సెంటర్, జుబేర్ బుక్ స్టాల్ ఓనర్ కి ముందు ముందు రెండు కథలని అంకితం చేయక తప్పదు. నేను వారితో గడిపిన రోజులు అలాంటివి). నేక్కర్లేసుకొని నా చుట్టూ రఘు అన్న అంటూ తిరిగిన పిల్లలంతా గుర్తు పట్టి ఆగి మరి గౌరవిస్తుంటే నాకు భలే సంతోషమేస్తుంటుంది.
అప్పుడప్పుడు మా మాడెం చెప్తుండేది మీరు పెద్ధవల్లయ్యమని గర్వపడుతున్న మా కళ్ళకి నిక్కర్లేసుకొని చిముడు తుడుచుకుంటు బుల్లి బుల్లి అడుగులేసుకుంటూ వొచ్చే చిన్న పిల్లలే. నిజమే అందుకే ఇప్పటికి పిల్లాడినై ప్రతి పంద్ర ఆగష్టుకి, ప్రతి గణతంత్ర దినోత్సవానికి, జానువరి ఫస్టు కి తప్పకుండ నాకు చదువుని ప్రసాదించిన మా ప్రిన్సిపాల్ వాణి మాడం గారిని కలిసి ఓ మంచి పుస్తకాన్ని బహుమతి ఇవ్వడం అలవాటుగా ఏర్పరుచుకున్నాను. ఏంటో న్యూ ఇయర్ కి మిస్ అయ్యాను. గణతంత్రం వొస్తుంది. మొన్న విశాలాంధ్రలో తన కోసం తీసుకున్న కొన్ని పుస్తకాలని పట్టుకొని వెళ్లి కలవాలి మా మేడంని తనతో పాటే,
ఆ స్కూల్ గేటు తలుపుల్ని తాకి నా జ్ఞాపకాల తలపులని తెరచుకొని రావాలి,
కూర్చోడానికి సరిగా అందని బెంచీలు ఇప్పుడు చూడడానికి పొట్టిగా కనిపించే బెంచిలకు మధ్యన దాగిన స్వచ్చమైన మల్లె పూల జ్ఞాపకాల తీగను మళ్లీ అల్లుకొని రావాలి. మా స్కూల్ కి మరో ఆరు రోజుల దూరం లో నేను.
ఏంటో ఆలోచిస్తుంటే నాకు బ్రతుకుని ఎలా బ్రతకాలో నేర్చుకోవడానికి నాకోసం బీదరికాన్ని సృష్టించి పెట్టినందుకు,
ఆ బిధరింకంలో అనుక్షణం ఆనందాన్ని వేత్తుక్కునే అవకాశం కల్పించినందుకు,
నేను నీల మారకుండా నువ్వు నాకు ఆదర్శంగా నిలిచినందుకు,
పై చదువులు చదవించలేక పోయిన నాకోసం విలువైన జ్ఞానాన్ని కుప్పలుగా పోసినందుకు, వాటి ద్వారా నను మనిషిల మార్చినందుకు,
ప్రతి రోజు నా ఆలోచనలన్నీ ఆచరణలోకి పెట్టె ప్రయత్నం చేస్తూ అప్పుడప్పుడు నన్ను అవహేళన చేసిన వారిని ముక్కున వేలేసుకునేలా చేయగలుగుతున్నందుకు,
తెలిసో తెలియకో దానికి కారణం మా తాగుబోతు నన్నే అనే గర్వంగా చెప్పుకోవాలని ఉంది.
అందుకే బాపు ఐ లవ్ యు.